🍃🍃
#آفات_زبان #سخن_چینى
قسمت دوم
(۳): نکوهش سخن چینى از دید شرع
سخن چینى در آیات و روایات به شدت نکوهیده ، و در مقایسه با دیگر رفتار ناپسند، از زشت ترین آن ها شمرده شده است .
خداوند متعالى در قرآن مجید مى فرماید:
ویل لکل همزه لمزه .
واى بر هر عیب جوى سخن چین .
که سخن چین (همزه ) در کنار غیبت کننده (لمزه ) آورده شده است .
پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) در سوره قلم ، چنین خطاب مى شود:
و لا تطع کل حلاف مهین هماز مشاء بنمیم .
از سوگند خورندگان به دروغ که افرادى فرومایه اند، پیروى مکن ؛ از کسانى که بسیار عیب جو و سخن چین هستند.
محدثان بزرگ در مجموعه هاى روایى خود، احادیث بسیارى را در نکوهش این عمل نقل کرده اند. کافى ، مستدرک الوسائل ، بحارالانوار، وسائل الشیعه و بسیارى از کتاب هاى روایى دیگر، درباره این بیمارى باب مستقلى دارند.
امام صادق (علیه السلام ) به نقل از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى فرماید:
لا انبئکم بشرارکم ؟ قالوا: بلى یا رسول الله قال : المشاءون بالنمیمه ….
آیا شما را از بدترینتان آگاه کنم ؟ گفتند: بله اى رسول خدا! فرمود: کسانى از شما که سخن چینى مى کنند.
حضرت سخن چینى را در شمار امورى که پیامبر از آن ها باز داشته ، معرفى کرده است :
ان رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم ) نهى عن الغیبه … و نهى عن النمیمه .
همانا رسول خدا از غیبت و…سخن چینى نهى فرموده است .
سرور پرهیزکاران حضرت على (علیه السلام ) نیز مى فرماید:
بئس الشیمه النمیمه.
سخن چینى خلق و خوى بدى است .
النمیمه شیمه المارق .
سخن چینى ، خوى کسانى است که از دین خارج شده اند.
حال ممکن است پرسیده شود: آیا حرفى را که درباره کسى زده شده ، مى توان براى او بازگفت با این توجیه که حرف او دروغ نیست ؛ بلکه واقعیت دارد؟ در پاسخ مى توان گفت : دروغ گفتن حرام است ؛ اما راست گفتن همه جا واجب نیست ؛ یعنى نمى توان گفت به دلیل آن که دروغ گفتن حرام است ، راست گفتن واجب است و حتى نمى توان حرمت دروغ را دلیل بر جواز هر سخنى راست دانست و این امر را بهانه قرار داد و هر سخنى را که از هر شخصى شنیده مى شود، براى دیگرى نقل کرد؛ زیرا این نوعى فتنه انگیزى است ، و گاه مفسده راست گفتن از دروغ گفتن بیش تر است .
رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى فرماید:
ثلاثه یقبح فیهن الصدق : ۱ – النمیمه ….
راست گویى در سه جا زشت است : ۱ -سخن چینى … .
امیر مؤ منان على (علیه السلام ) مى فرماید:
اسوء الصدق النمیمه .
زشت ترین راستگویى ها، سخن چینى است .
حال به آسانى مى توان گفت : سخن چینى حرام ، و از گناهان بزرگ است و اگر سعایت باشد، از بدترین انواع سخن چینى به شمار مى رود و از آن بسیار نکوهش شده است ؛ چنان که رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود:
شر الناس المثلث قیل یا رسول الله و ما المثلث ؟ قال : الذى یسعى باخیه الى السلطان فیهلک اخاه و یهلک السلطان.
بدترین مردم مثلث است . عرض شد: اى پیامبر خدا! مثلث چه کسى است ؟
فرمود: کسى که از برادرش نزد فرمانروا [= قدرتمند] بدگویى کند. او (با این عمل ، هم خودش و هم ) برادرش و فرمانروا را نابود مى کند؛
البته زشتى این عمل تا جایى است که براى آن وجه شرعى وجود نداشته باشد در غیر این صورت ، چه بسا نقل سخن و رفتار دیگران واجب شود. مانند آن که واجب است در محضر قاضى و دادگاه عدل ، مطالب براى روشن شدن حقیقت ، بیان شود؛ زیرا این جا تمایل هاى شخصى در کار نیست ؛ بلکه عقل و شرع هر دو به بیان واقعیت حکم مى کنند تا حقى نابود، و حکم نادرستى صادر نشود.
دو به هم زدن یا ((افساد بین الناس )) نیز از بدترین انواع سخن چینى به شمار مى رود که به شدت نکوهش شده است .
🌺خداوند متعالى در سرزنش چنین افرادى مى فرماید:
الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما امر الله به ان یوصل و یفسدون فى الاءرض اولئک هم الخاسرون .
🔶کسانى که پیمان خدا را پس از استوار کردن آن مى شکنند و آن چه را خداوند به پیوستن آن فرمان داده مى گسلند و در زمین فساد مى کنند، ایشان زیان کارانند.
✅✅
#ادامه دارد...
اخلاق الاهی جلد چهارم آفات زبان//استاد ایت الله مجتبی تهرانی
#آیت_الله_مجتبی_تهرانی
🍃🍃🍃➖➖➖🍃🍃🍃
🌹کانال درس اخلاق🌹
✨✨✨✨✨
🆔
@dars_akhlaq