‌چه نيازي سبب شده است كه فكر به كار افتد و در‌صدد چاره برآيد؟ آيااين نياز يك نياز بسيط است يا اينكه خود از چند عنصر تشكيل شده است؟ ايننياز چقدر مهم است؟ (ضريب اهميّت نياز ) اگرمشكل حل نشود و نياز برطرف نشود، چه تبعاتي خواهد داشت؟ آيااين نياز يك نياز واقعي است يا يك نياز كاذب و ساختگي است؟ تعيين نيازهاي سلبي (آنچه نمي‌خواهيم و نياز داريم كه نشود كدامند؟) ۲. تعريف اهداف (تعريف وضعيت مطلوب ) تعيين هدف كلّي و اساسي و ضريب اهميّت آن (اگر حاصل نشود چه تبعاتي دارد؟ ) تعيين اهداف مياني (اهدافي كه بين وضعيت موجود و مطلوب قرار دارند و براي رسيدن به هدف نهايي زمينه سازي مي‌كنند ) تعيين زمينه اوليه (شرايط اوليه براي شروع حركت به سوي اهداف فوق ) تعيين اجزاء دروني اهداف (تعريف متغيرهاي دروني) تعيين كميت و كيفيت عناصر فوق (از هر كدام چقدر و با چه كيفيتي؟ يعني عناصر فوق به‌صورتقابل اندازه‌گيري تعريف شوند.) ‌تعيين ضريب اهميّت هر يك از عناصر فوق تفكيك بين حداقل لازم (مقداري از هدف كه به هيچ وجه قابل صرف نظر نيست و بايد حاصل شود) و حداكثر مطلوب تعيين اهداف منفي (آنچه نمي‌خواهيم و نبايد بشود.) ۳.تعريف ارتباطات (تعريف عناصر مرتبط با وضعيت موجود و اهداف مطلوب؛ تعريف متغيّرهاي بيروني + ارتباط آنها با متغيّرهاي دروني) چه چيزهايي سبب پيدايش نياز و مشكل شده‌اند؟ ضريب تأثير هر كدام در پديد آمدن مشكل چقدر است؟(تشخيص سرچشمه‌ها) چه مسائلي در اثر اين مشكل به‌ وجود آمده‌اند؟ (اين مشكل، چه آثاري را ايجاد كرده است؟ بر چه نقاطي تأثير گذاشته است؟)(تشخيص آثار و نتايج) چه عناصري مي‌توانند مفيد باشند؟ ضريب مفيد بودن هريك چقدر است؟( تشخيص امكانات ) چه عناصري مي‌توانند مضر باشند و براي رسيدن به اهداف مانع ايجاد كنند؟ ضريب مانعيت هر يك چقدر است؟ ( تشخيص موانع ) بررسي فعل و انفعال هريك از متغيرها با يكديگر ( كليه ارتباطات محتملِ عناصر دروني باهم، عناصر بيروني با هم، عناصر دروني و بيروني نسبت به يكديگر فهرست شود. و كميت وكيفيت اثرگذاري آنها بر يكديگر مشخص شود.) ( تشخيص ارتباطات ) قوانين خلقت كه سرمنشاء تك تك اين ارتباطات هستند مشخص شده، فعل و انفعال اين قوانين بايكديگر تعريف شود. ( تشخيص معادلات و قوانين حاكم بر ارتباطات ) چه تغييراتي در اين ارتباطات مي‌توان ايجاد كرد؟ (بهبود امكانات) چه ارتباطات جديدي را مي‌توان ايجاد كرد؟ (توسعه امكانات ) ايجادتغيير عناصر و ارتباط آنها يا ايجاد عناصر و ارتباطات جديد چه آثار مثبت و منفي مي‌تواندداشته باشد؟ (بررسي هزينه تغيير ) اين سه مرحله، طرح ريزي عناصر يك سيستم هستند. ب_ تركيب و طراحي سيستم اين قسمت داراي دو مرحله است : ۱.تعيين تمام احتمالات ممكن براي حل مشكل (مدل سازي اوليه: چه نوع عناصري با چه نوع ارتباطي مي‌توانندوضعيت موجود را به وضعيت مطلوب برسانند؟) تعيين حداقل عناصر و ارتباطات لازم كه نمي‌توان از آنها صرف نظر كرد. (شاخص پايه ) تعيين عناصر و ارتباطاتي كه بايد حذف شوند. (موانع ) پاسخ به سوالات چه چيز، توسط چه كس، تحت چه شرايطي، در چه مكان و زماني و چگونه بايد انجام شود تانياز برطرف شود و هدف حاصل شود؟ ۲. مدل سازي (تعيين تركيب عناصر و نوع ارتباط آنها براي رسيدن به مطلوب ) بررسي هزينه‌ هريك از راه حل‌ها رعايت اصل بيشترين تأثير بوسيله كمترين هزينه و زحمت انتخاب بهترين راه حل و راه حل‌هاي جايگزين احتمالي تدوين الگوي اجراء و اقدام به‌صورت زير: تعيين نقطه شروع زمينه لازم براي شروع محرك لازم براي شروع انجام دهنده كار و شرايط آن كيفيت و كميّت كار مراحل كار نتايج مورد انتظار در هر مرحله نقاط توقّف و شرايط آن محرّك مجدّد شرايط اتمام كار نقطه پايان بازنگري و ارزيابي اصلاح نقاط ضعف، تقويت نقاط قوّت ايجادزمينه لازم براي انجام حركت‌هاي جديد روش تفكّر شبكه‌اي ‌و عملكرد نظام‌واره كه محصول ديد كلان و جامع نسبت به موضوعات است سكوي يك جهش علمي‌و عملي به سوي حقايق هستي است. نمونه عملیات تدوین یک نقشه جامع: (اخذ شده از سامانه مهندسی فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی) مباحث و مفاهیم کلیدی مرتبط به این بحث: نگرش سیستمی ،‌ تفکر شبکه‌ای ، نقشه‌شناسی ،‌ نقشه جامع علمی ، نقشه جامع فرهنگی ، نقشه تمدنی برچسب #تفکر شبکه‌ای #نقشه تمدنی #نقشه جامع علمی #نقشه جامع فرهنگی #نقشه راه #نقشه شناسی #نقشه‌شناسی #نگرش سیستمی #نگرش کلان دانشنامه, نقشه مسائل