نکته: بافرض کسانیکه قائلند که دین فقط برای اصلاح آخرت آمده است(چون امر مهمی است)، با همین فرض هم اصلاح آخرت بدون اصلاح امور زندگی دنیایی، امری بی معنا است. زیرا دنیا و آخرت رابطه معناداری با یکدیگر دارند.
۱۳.
تفسیرهای موجود در نظریه (چه اجزاء و روابط پنهانی در نظریه، آشکارسازی شده است؟)
۱- برنامه ریز بودن دین
۲- پاسخ گویی دین به نیازهای واقعی
۳- توان و ظرفیت دین برای برنامه ریزی(بالقوه بودن تمام برنامه های دین در گزاره ها و برخی راهکارها عملیات اجرایی)
۱۴.
توجیههای استفاده شده در نظریه (مثالها و شواهد صدق بهکاررفته در نظریه)
۱- گواهی تاریخ بر برنامه ریز بودن دین اسلام(تأسیس حکومت توسط پیامبر(ص) در مدینه و اداره جامعه متنی بر همان گزاره های دین)
۲- هویت اصلاحی دین
۳- استفاده از گزاره های دین اسلام برای راهبردسازی و راهکارسازی(نان در اسلام- روش تحقیق مبتنی نظر اسلام)
۱۵.
لوازم منطقی نظریه (دلالتهای التزامی و مباشر نظریه)
بکارگیری روشهای مکمل برای استنطاق مدلهای عملیاتی از گزاره های دین
۱۶.
نتایج معرفتی نظریه (چه تاثیری در چه فضای علمی ایجاد میکند؟)
جریانسازی برای فقه تمدنی و تولید الگوی پیشرفت اسلامی
۱۷.
آثار نظریه (آثار عینی که نظریه میتواند ایجاد کند یا ایجاد کرده است)
اطمینان قلبی و آرامش روانی دینداران نسبت به گزاره های دین
۱۸.
رقباء نظریه (افکار و نظریاتی که همگرا با این نظریه نیستند و مخالف محسوب میشوند)
۱- برخی قرائت های دین حداکثری
۲- دین حداقلی
۳- پروژه معنویت و عقلانیت
۴- مخالفان دینداری
۱۹.
روش گسترش نظریه (آیا صاحبنظریه، خودانتقادی داشته است یا اشاره به شیوه تکمیل و بازسازی نظریه کرده است؟)
تولید مدلهای عملیاتی
جدول فوق شاخصهای شکلی و سازهای یک نظریه کامل را ارائه کرده است که در برخی از محورهای آن، شاخص محتوایی نیز در پرانتز ذکر شده است.
جدول زیر شاخصهای ارزیابی یک مقاله علمی پژوهشی است که باید نظریهمحور باشد و حاوی شاخصهای محتوایی برای ارزیابی یک نظریه است:
محورهاي اصلي ارزيابي
محورهاي فرعي
ارزيابي
شاخص
امتياز از
صفر تا ده
ساختار و چهارچوب كلي تحقيق
۱. عنوان
عنوان، مُشير به مساله يا هدف تحقيق است، متمايزكننده از مسائل و موضوعات ديگرِ همجنس است، در نظر شما جالب و تاملبرانگيز است، بهطوريكه تمايل پيدا ميكنيد مطلب آن را مطالعه كنيد يا اگر اين عنوان را به كسي كه در فضاي اينگونه مطالب قرار دارد بگوييد تمايل به پيگيري آن پيدا ميكند، درستنويسي شده است، استدراكي نيست(كلمات اضافي ندارد)، متناسب با نوع تحقيق است[۱]
۲. چكيده
داراي چكيده است و چكيدة اثر حاويِ ۴ مطلب زير است:
۱.چكيدة مساله، ۲.چكيدة فرضيه و فرضيههاي رقيب، ۳.چكيدة استدلال، ۴.چكيدة نتيجه و اثر مطلب در صورت استفاده از تحقيق.
چكيده بيشتر از ۷۰ كلمه نيست.
در چكيده هيچگونه ارجاع وجود ندارد و چكيده بهتنهايي يك بسته اطلاعاتي مفيد است.
۳. كليدواژه
داراي كليدواژه است و كليدواژههاي انتخاب شده براي اثر، داراي چهار خصلت زير است:
۱. مفاهيمي است كه نمايانگر نقاط مركزيِ ديدِ محقق است، (ديدگاه اصلي محقق)
۲. تعداد و ترتيب كليدواژهها بهصورت يك شبكه مفهومي[۲]، كل اثر را در حداقل ۵ واژهها بهتصوير ميكشد.
۳. براي جستجوي اطلاعاتِ بيشتر راجع به موضوع، سبب بازيابي حداكثر اطلاعات با حداقل موارد غيرمرتبط ميشود.
۴. با محتواي چكيده تناسب دارد.
۴. طرح موضوع
(طرح مساله، كليات)
داراي مقدمهاي است كه بهطرح ۸ مورد زير پرداخته است:
۱. تعيين و تعريف موضوع تحقيق
۲. تعيين و تعريف مساله تحقيق (مساله تحقيق به صورت سوال يا مسالة كاربردي مطرح شده است بهطوري كه خواننده احساس نياز به دانستن پاسخ اين سوال يا حل اين مساله، ميكند. (مرتبط با زندگي است و آنچه در اين تحقيق مورد نظر نيست را هم با ارائه موضوعات و مسائل مشابه مشخص كرده است- مساله تحقيق القاءكننده نيست و بيطرفانه تدوين شده است؛ گستره يا گسترههايي كه مساله به آن تعلق دارد تعيين شده است؛ سنخ مساله مشخص شده است كه سوال از چيستي است يا سوال از چرايي يا سوال از چگونگي يا سوال از كاركرد و آثار)
۳. هدف از تحقيق (در تبيين هدف تحقيق، توانسته است اثر عملي استفاده از اين تحقيق را بهتصوير بكشد)
۴. ضرورت تحقيق (در تبيين ضرورت تحقيق، توانسته است اختلال حاصل از عدم استفاده از نتيجه اين تحقيق را بهتصوير بكشد بهطوري كه مخاطب اولويتي براي اين تحقيق نسبت به موارد همجنس آن احساس كند.)