🔻ادامه درس یازدهم قسمت دوم 🔸 این شوکهای شدید برای چیست؟ برای اینکه خدای متعال آنها را به هوش بیاورد 🔸آیا نمی‌شد خداوند را آرامتر محقق کند؟ ▪️اگر این شوک ها ایجاد نشود، انسان‌هایی که مومن نبودند به هوش نمی‌آیند. مثل اینکه کسی در سرما دارد خوابش می‌برد که برایش خطرناک است، باید با سیلی او را بیدار نگه داری 🔸در مرحله بعد انسان پی به اعمال بد خودش می‌برد. به اینصورت که از یک سو مقام حضرت حق را می‌بیند و از سوی دیگر به اعمال بد خود در دنیا نگاه می‌کند. ▪️نه تنها خود عمل را، بلکه آثار اعمال را میبیند و اینکه آثار اعمال بدش در هستی چه تأثیراتی گذاشته است 🔸؟🔻🔻 ▪️آتش جهنم از بیرون نیست. از درون تولید می‌شود. (التی تطلع علی الافئده) آتش جهنم از قلب شروع می‌شود، از درون انسان ▪️ این به معنای این نیست که آتشی در بیرون نیست. این آتش جهنم از درون شروع می شود و به بیرون سرایت می‌کند. در بیرون هم شعله دارد ▫️ اما منشأ این شعله‌ها هیزم‌هایی نیست که بعضی تصور می‌کنند خدا مثلا یکجایی پر از هیزم دارد به نام جهنم که ما را در آن می‌اندازند 🔸(اتقوا النار التی وقودها الناس والحجارة ) بپرهیزید یعنی بترسید برحذر باشید از آتشی که هیزمش و آتش گیره‌اش چیست؟ خود مردم‌اند. یعنی اعمال مردم. ▫️(والحجارة) بعضی تفسیر کردند به اینکه حجاره همان سنگدلان یا قلب‌های سنگی است که آنجا وقتی پی به اعمال بد خودشان می‌برند، این آتش درونی از آن ایجاد می‌شود و به بیرون هم سرایت می کند و دیگران را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. 🔸پس آتش درونی است ولی تجسم هم دارد ▪️مثلا تب یک بیماری است که در درون ما اتفاق می‌افتد. حرارتی است که از درون بدن شروع می‌شود. حال مثلا انسان زنده باشد و تبش 100 درجه باشد، چه می‌شود؟ بدن انسان شعله‌ور می‌شود 🔸تمام آیاتی که ظاهرش این است که خدا می‌فرماید ما شما را آتش‌ می‌زنیم ظاهرش این است که یک آتشی هست و انسانها در این آتش می افتند ▫️ همه اینها تعابیر کنایی است که مقصودش این است که آتشی در درون تولید می‌شود که ناشی از اعمال خود انسان است 🔸یک ملازمه حقیقی بین اعمال دنیا و عذاب آخرت وجود دارد. انسان از پیش اعمال زشتی را انجام می‌دهد که آنجا صورت ملکوتی این اعمال زشت و تاثیرش بر هستی و بر خودش را وقتی می‌بیند، آتش می گیرد. 🔸مسئله (ثواب و عقاب)هم اثر عمل ماست. و اینگونه نیست که برخی تصور کنند مزد یا جزا باشد ▪️مزد و جزایی که گاهی تعبیر می‌شود و گفته می‌شود که آن عذا‌ب‌ها جزا یا مثلا پاداش اعمال انسان است،این به معنای این است که آنها همان اثر اعمال انسان می باشد. 🔸انسان در مواجه با اثر عمل خود در وجودش یا درد تولید می شود 🔸 بنابراین وقتی پذیرفتیم که منشا عذاب ها در جهنم اعمال خود انسان است، این اعمال، جلوه‌های مختلف عذاب در انسان ایجاد می کند 🔻جلوه های عذاب در جهنم ▪️اولین جلوه عذاب در قیامت، عذاب ادراک بزرگی محضری است، محضر خداوند است ،محضری که در دنیا او را انسان کافر یا انسان غافل به هیچ می‌انگاشت. ▪️ قرار گرفتن در مقابل نور پس از عادت و لذت از تاریکی است. ▪️عذاب حسرت از دست دادن فرصت‌های طلایی دنیا ▪️عذاب ناشی از کنار رفتن نقاب‌ها؛ (یوم تبلی السرائر ) ▪️ عذاب روسیاهی و رسوایی ؛قرآن می‌فرماید (یوم القیامة ترالذین کذبوا علی الله وجوههم مسودة) آنهایی که به خدا دروغ بستند. آنهایی که مردم را گمراه کردند، آنچنان روسیاه و رسوا می شوند که این عذاب برایشان خیلی دردناک خواهد بود. ▪️عذاب احساس حقارت ؛کسانی که در دنیا خیلی تکبر داشتند، استکبار داشتند، خودشان را همیشه بالا می‌گرفتند، آن وقت آنجا یک احساس حقارت شدیدی می‌کنند. ▪️عذاب ناشی از گواهی اعضاء وجود انسان . در سوره یس می‌فرماید (الیون نختم علی افواههم و تکلمنا ایدیهم و تشهد ارجلهم بما کانوا یکسبون) https://eitaa.com/dinefetri