*🔰شرح و تفسیر حکمت 73 🔰* 🔆👌روش تعليم و تربيت 📜 امام(عليه السلام) در اين گفتار گهربار به سه نكته شايان توجه اشاره مى كند: نخست مى فرمايد: «كسى كه خود را در مقام پيشوايى و امامت بر مردم قرار مى دهد بايد پيش از آنكه به تعليم ديگران مى پردازد به تعليم خويش بپردازد»; (مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنَّاسِ إِمَاماً فَلْيَبْدَأْ بِتَعْلِيمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلِيمِ غَيْرِهِ). 1️⃣كلام امام(عليه السلام) در اينجا مطابق ظاهر اطلاق كلام، هم رئيس حكومت بر مردم را شامل مى شود و هم تمام كسانى را كه به نوعى ارشاد و هدايت مردم را بر عهده مى گيرند. ✴️اين جمله اشاره به يك واقعيت مسلم عقلانى است كه تا انسان خودش چيزى را نداشته باشد نمى تواند به ديگران اهدا كند. 🔹خشك ابرى كه بود ز آب تهى كى شود منصب او آب دهى 🔷اضافه بر اين، مردم سخنان كسى را كه به گفتار خود پايبند و آثارش در زندگى او نمايان نيست، هرگز نمى پذيرند و به خود مى گويند: اگر او اين سخنان را باور مى داشت نخست خودش به آن عمل مى كرد. 2️⃣به همين دليل امام(عليه السلام) در دومين جمله مى فرمايد: «بايد تأديب و تعليم او نسبت به ديگران پيش از آنكه با زبانش باشد با عمل صورت گيرد»; 🔶اصلى مسلم در روان شناسى است كه مردم سخنان كسى را مى پذيرند كه به گفته خود معتقد باشد و به تعبير معروف: تا سخن از دل بر نيايد بر دل ننشيند و نشانه روشن اين اعتقاد اين است كه به گفته خود عمل كند. 🔰به همين دليل در حديثى كه در كتاب كافى آمده از امام صادق(عليه السلام)مى خوانيم : هنگامى كه عالم به علمش عمل نكند موعظه او از دل ها فرو مى ريزد همان گونه كه قطره هاى باران از سنگ سخت فرو مى ريزد». 🔹اشاره به اين كه دل هاى مردم حالت مقاومت و نفوذناپذيرى در برابر مواعظ آنها به خود مى گيرد. 🔰 نيز به همين دليل امير مؤمنان على(عليه السلام) در خطبه 175 مى فرمايد : اى مردم به خدا سوگند من شما را به هيچ طاعتى ترغيب نمى كنم مگر اين كه خودم پيش از شما به آن عمل مى نمايم و شما را از هيچ معصيتى باز نمى دارم مگر اين كه خودم پيش از شما از آن دورى مى جويم». 3️⃣سپس در سومين و آخرين جمله بر آنچه در جمله هاى پيش آمد تأكيد نهاده مى فرمايد: «كسى كه معلم و ادب كننده خويشتن است به احترام سزاوارتر از كسى است كه معلم و مربى مردم است»; 💠اشاره به اين كه هرگاه انسان نخست به تعليم و تاديب خويشتن پردازد، تأثير سخنانش بيشتر و عميق تر است در حالى كه اگر كسى تنها به تأديب مردم پردازد و از خويش غافل بماند روزى فرا مى رسد كه مردم از اين امر آگاه مى شوند و از او روى برمى گردانند. ✴️بلكه از روايات استفاده مى شود كه اين كار از نشانه منافقان است كه انسان ديگران را به نيكى ها و ترك بدى ها دعوت كند و خود به اين اندرز عمل ننمايد: 🔰در حديثى از امام سجاد على بن الحسين(عليه السلام)مى خوانيم كه فرمود : منافق ديگران را از بدى ها باز مى دارد; ولى خويشتن را باز نمى دارد و ديگران را به نيكى ها دعوت مى كند و خود بدان عمل نمى نمايد». #نشر مطالب هدیه به امام زمان (عج) ‎‎‌‌‎‎‌🌋 @doostibakhoda