زَعْفَر یا جعفر جِنّی در بعضی باورها رییس گروه جنیان در زمان واقعه عاشورا بوده است. بنابر بعضی نقل‌ها وی به امام حسین(ع) پیشنهاد کمک داده ولی امام قبول نکرده است. داستان زعفر جنی و حضور او در کربلا از مطالب چالش‌برانگیز تاریخ عاشورا است که در منابع معتبر شیعی اثری از آن یافت نمی‌شود. ملاحسین واعظ کاشفی در کتاب روضة الشهدا داستانی مفصل درباره او نقل می‌کند و در مقابل، مرتضی مطهری آن را از تحریفات عاشورا دانسته و ناشی از داستان‌پردازی کاشفی می‌داند. در فرهنگ عامیانه برخی مناطق ایران، از زعفر جنی یاد می‎‌شود و در مراسم‌هایی چون تعزیه،‎ به تصویر کشیده می‌شود. از حضور زعفر در کربلا تصاویری نیز نقاشی شده که یکی از آن‎ها کاشی‌کاری تکیه معاون الملک کرمانشاه است.