درآمد بورس بازی یادداشت سوم آیا این مسأله‌ای که در بالا توضیح داده شد، مصداقی از گران‌فروشی و اکل مال به باطل نیست؟ این موضوع که حکم شرعی اختلاف و شکاف مذکور بین قیمت بازارای محصول و قیمت بازاری سهامی که نماینده آن محصول است، چیست را واگذار می‌کنیم به فقهای معظم؛ اما در اینجا اثرات اقتصادی این حباب را می‌خواهیم بررسی کنیم. در شرایط عادی که به‌طور معمول در سهام شرکت‌های بورسی حباب وجود دارد، بخش تولید خارج از بورس رونق خود را از دست خواهد داد، زیرا حداکثر بازده حاصل، خارج از بازار بورس برابر با مجموع افزایش قیمت و افزایش مقدار تولید خواهد بود ولی شرکت‌های بورسی نوع سوم بازده را نیز می‌توانند سهامداران خود کنند. این حباب از کجا می‌آید؟ وقتی تقاضای خرید سهام افزایش می‌یابد، حباب سهام نیز افزایش خواهدیافت. افزایش تقاضا مستظهر به ورود نقدینگی بیشتر به بازار سهام است. این رشد نقدینگی در بازار سهام یا باید ازطریق کاهش نقدینگی در سایر بازارها (بازار دارایی‌های واقعی که یا مولد هستند مثل بخش تولید انواع محصولات و خدمات یا غیرمولد هستند همچون ارز و طلا) تأمین شود که نتیجتاً باعث کاهش قیمت در این بازارها خواهد شد؛ یا ازطریق رشد نقدینگی ناشی از خلق پول ازهیچ تآمین شود. البته اگر در اقتصاد، رشد نقدینگی وجود نداشته باشد، ایجاد حباب در بازار بورس درمیان مدت مستلزم کاهش سطح قیمت و بنابراین رکود در بقیه بازارهاست و کاهش قیمت در این بازارها می‌تواند جزء تورمی بازده روی اوراق را در جهت منفی متأثر کند. لذا ایجاد و افزایش حباب در بازار بورس درکنار رونق و افزایش قیمت در دیگر بازارها مستلزم آن است که نقدینگی در همه اقتصاد رشد کند. درواقع بازار بورس باعث می‌شود بخشی از نقدینگی درحال رشد به‌جای این‌که در بازار دارایی‌ها وارد شود و قیمت آنها را رشد دهد، در بازار اوراقی که نماینده‌ی آن دارایی‌هاست وارد شود و قیمت آنها را افزایش دهد. این تصور که بازار بورس محلی است برای کشف قیمت یا ابزاری است برای تخصیص کارای نقدینگی به تولید، تصور صحیحی نیست. 👇 ادامه دارد... @drbakhshi_eghtesadekalaan