یک از دوستان با ارسال لینک گزارشی از باشگاه خبرنگاران جوان پرسیده است: نظرتان در مورد سنگ مرداب چیست؟ همسر من برای تعریق و بوی زیر بغل استفاده میکنه و خیلی رضایت دارد. در گزارش مربوطه که محصول مصاحبه با یکی از پزشکان دانشجوی PHD طب سنتی می باشد آمده است: (لینک گزارش: https://www.yjc.ir/00U4TN) «یكی از تركیباتی كه در سال‌های اخیر بسیار مورد تبلیغ قرار گرفته و به عنوان درمانی اعجازآور برای كاهش تعریق و رفع بوی عرق به فروش می‌رسد، پودر مردار سنگ است كه این روزها شاهد فروش زیرزمینی آن در سالن‌های مترو هستیم و ضروری است مردم هر چه سریع‌تر از خطرات استفاده از آن آگاه شوند. به همین منظور با دكتر ..... پزشك و متخصص طب ایرانی گفت‌وگویی انجام دادیم......مردار سنگ با اسامی متعددی همچون سنگ مرده، سنگ مرداب، سنگ نقره و... به فروش می‌رسد و این روزها به دلیل ناآگاهی مردم، بازار پررونقی پیدا كرده و پول هنگفتی به جیب سودجویان می‌رود. لازم است بدانید حكمای طب سنتی همچون بوعلی سینا در كتاب قانون و عقیلی در كتاب مخزن الادویه به صراحت مردارسنگ را سم دانسته‌اند و حتی علائم مسمومیت با آن را گفته‌اند. نكته قابل تامل این‌كه بدانیم مردارسنگ جذب پوستی بالایی دارد..... فردی كه به صورت روزانه از مردارسنگ برای زیربغل، كف‌پا و كشاله ران استفاده می‌كند در معرض خطر مسمومیت با سرب قرار دارد و حتی نگهداری مردار سنگ در خانه می‌تواند از طریق خوردن یا تماس پوستی، كودكان را مسموم كند. استفاده از مردارسنگ شاید برای كوتاه مدت عارضه جدی نداشته باشد، ولی به مرور زمان باعث تجمع سرب در سلول‌های بدن شده سبب اختلال در اعضاء و مسمومیت‌های حاد و مزمن می‌شود»! حال ببینیم منابع طب سنتی در مورد مرداسنگ چه می گویند: سید اسماعیل جرجانی می گوید: مرداسنگ‏، مرده سنگ، مرداسنج، مرد آهنگ، مرتك، سنگ مردار همگى مترادف و به معنى جوهر سرب مى‏باشد كه سم است‏. (ذخيره خوارزمشاهى ج‏3 ص418) در کتاب مخزن الادویه از این ماده با عنوان مرداسنج یاد شده و در توضیح آن آمده است: «جهت دفع بدبویى عرق اعضا مانند زير بغل و كشاله ران مفید است. بوى عرق را خوش كند و منع ادرار عرق(از میزان تعریق می کاهد) نمايد و جهت سحج جلد مؤثر خصوصا با روغن كل سرخ و با روغن كل بر حوالى قلب و زير بغل مانع ريختن مواد به قلب و با سركه جهت رفع قمل(کنه و شپش)‏ می شود. ذرور (پاشیدن) آن جهت قروح بين انگشتان پا نافع است... خوردن دو درم(7 گرم) از آن كشنده است». بنابراین آنچه از متن کتاب مخزن الادویه بر می آید این است که مصرف خوراکی مرداسنگ سمی است و می تواند کشنده باشد ولی مصرف موضعی آن منعی ندارد و دقیقا برای تعریق زیاد و بدبو توصیه شده است. علاوه بر آن مصرف موضعی آن برای رفع گوشت زائد یا بهبود زخمهای مزمن نیز سفارش شده و در ترکیب خیلی از مرهمها نیز کاربرد دارد. علاوه بر آن مصرف مقادیر خیلی کم آن به صورت خوراکی در نسخه های طب سنتی دیده می شود که از توضیح آن می گذریم. مرداسنگ از این حیث مانند نوره(ماده نظافت) است. نوره نیز سمی و مصرف خوراکی آن کشنده است ولی مصرف موضعی آن از قدیم رواج داشته و در روایات طبی هم توصیه شده است اما متاسفانه از سالها قبل با این توجیه که زرنیخ (ماده ضد سرطان موجود در ترکیب سنتی نوره) سمی است، آن را از ترکیب نوره حذف کرده اند لذا نوره هایی که الان به صورت بسته بندی در بازار ارائه می شود معمولا فاقد زرنیخ است. بنابراین ملاحظه می کنید که قضیه به این شوری که در گزارش فوق آمده نیست و جیب کسی هم با فروش مقادیر کم آن که در قوطی های کوچک عرضه می شود پر پول نشده است. در پایان ما هنوز به جواب این سوال نرسیدیم که چرا پزشکان دست پرورده دانشکده های طب سنتی خواسته یا ناخواسته، هرگاه با رویکرد مردم به یکی از درمانهای سنتی مواجه می شوند، هم خودشان نگران می شوند و هم مردم را نگران می‏کنند؟! حرکت خودشان که لاک پشتی است هیچ، برای توسعه درمانهای سنتی هم نقش ترمز را ایفا می کنند. متاسفانه سالهاست که همین واکنش تهدیدآمیز و خوفناک را با رواج حجامت و سایر تدابیر درمانی طب سنتی نیز دارند.. @drezamontazer