ب ـ جنبش چپ و تأثیر آن بر شکل‌گیری حزب دموکرات کردستان فعالیتهای مارکسیستی در ایران، قبل از تشکیل حزب کمونیست آغـاز شده بود. انجمنهـای غیبی اجتمـاعیون ـ عـامیون، هرچند به معنای واقعی مارکسیست نبودند، اما مقدمه‌ای برای تشکیل حزب کمونیست شدند. در ۱۳۱۶ ش با اوج‌گیری مبارزۀ رضا شاه پهلوی برضد مارکسیستها، فعالیتهای حزب با دستگیری گروه موسوم به ۵۳ نفر به پایان رسید؛ اما با جنگ جهانی و اشغال ایران و استعفای رضا شاه در شهریور ۱۳۲۰، باقی‌ماندۀ این گروه آزاد شد و هستۀ اولیۀ حزب توده را در مهر ۱۳۲۰ تشکیل دادند (همو، ۳۷- ۳۹). بعد از پایان جنگ، دولت شوروی برای ضربه‌زدن به منافع نظام سرمایه‌داری در حلقه‌های ضعیف‌تر آن و اعمال فشار بیشتر به ایران، علاوه‌بر حزب توده، فرقۀ دموکرات آذربایجان را تشکیل داد و متعاقب آن جمهوری خودمختار آذربایجان در تبریز آغاز به کار کرد . © دکتر محمد سجاد شیرودی ...🔻 💯📮https://eitaa.com/drshiroody