کانون شهیدامین: 💡تبیین واژه های کلیدی ... « حیا »☺️ یکی از واژه های همردیف با عفت، واژة حیا است که به معنای شرم و آزرم میباشد. 📚 در برخی منابع، اجتناب نفس از اموری که هراس، ملامت و مجازات را به دنبال دارد، حیا نامیدهاند. 📖 «ابن ابی الحدید» در تعریف حیا، از برخی حکما چنین نقل کرده: حیا، عبارت است از گرفتگی نفس از زشتیها، و این از خصایص انسان است ... و در بچه ها اولین چیزی که از قوة فهم آنان آشکار میشود حیاست و خدا آن را در انسان قرار داده تا کناره گیری کند از زشتی هایی که نفس، انسان را به سوی آن میکشاند، و مانند حیوان نشود، و حیا مرکَّب از ترس و عفت است... . در ادبیات مذهبی، واژه عفت و حیا، اغلب در کنار هم به کار میروند و گاه در ترک یک کارِ نادرست، مترادف باهم آورده میشوند. البته حیا در جایی تحقق پیدا میکند که حضور ناظری محترم درک و احساس شود و آدمی به خاطر این درکِ حضور، از ارتکاب گناه باز ایستد. ولی عفاف ورزی، بدون حضورِ ناظر محترم نیز قابل تحقق است.😃 مثلاً کسی به خاطر فواید فراوان عفافگرایی و یا به جهت زیان های فراوان بی عفتی، به عفاف ورزی روی میآورد بدون اینکه حضورِ ناظر، و شرمِ از دیگران سبب عفاف ورزی وی شده باشد.☺️ نکتة دیگر اینکه دامنة حیا از جهتی گسترده تر از دامنة عفاف است و علاوه بر عفاف شامل موارد غیر عفت هم می‌شود. مثلا انسان با حیا به هنگام غذا خوردن،🍲 اگر حیوانی 😿 او را تماشا کند از روی شرم به او هم غذا میدهد.😻 و یا به خاطر شرمِ از خدا، از ارتکاب همة گناهان خودداری میکند. و حال اینکه عفافِ در بحث مورد نظرِ ما، فقط محدود به پرهیز از 🔞عوامل تحریک نامشروع غریزة جنسی🔞 و ⛔️انحرافات اخلاقی⛔️ است. تفاوت دیگر اینکه حیا، هم بازدارنده است و هم وادارنده. بازدارنده از گناهان و کارهای زشت و وادارندة به واجبات و کارهای نیک. به اینصورت که انسانِ باحیا، در حضور ناظر محترم شرم میکند که کار نیک را انجام ندهد. مثلا به خاطر شرم، میهمان را اکرام میکند. ولی عفافِ در بحث مورد نظرِ ما، تنها بازدارنده از گناهانِ مربوط به غریزة جنسی است. البته عفاف در معنای لغوی خود شامل ارضای مشروع نمیشود و بنابراین همانند حیا وادارنده نیست. ✅از سوی دیگر اگرچه در روایات فرموده اند: عفت و پاکدامنی به اندازة شرم و حیا است. 📚«عَلي قَدرِ الحَياءِ تَكُونُ العِفَّة»📚 و عفیف ترین شما، با حیاءترین شماست. «اَعَفَّكُم اَحياكُم» ولی تا آدمِ با حیا نسبت به گسترة وسیع مباحث عفافگرایی علم و آگاهی نداشته باشد از برخی رفتارها و اعمالِ منافیِ عفت پرهیز نمیکند. ⛔️مثلاً سخن گفتن غیرضروری با نامحرمان😑، یا استعمال عطر بانوان در حضور نامحرمان😟، و یا دست دادن به نامحرمان😳، و یا نمایان بودن روی پای بانوان در حضور نامحرمان😣، از دیدگاه آموزه های دینی نوعی بی عفتی به شمار می آید ولی از آنجا که برخی به علت ناآگاهی، موارد این چنینی را بی عفتی نمی دانند لذا از انجام آن هم حیا نمی کنند. ⛔️ پس با این توضیح لازم است انسان های باحیا نیز از گسترة وسیع مباحث عفاف‌گرایی آگاه شوند تا از روی شرم و حیا، از رفتارهای منافیِ با عفت بپرهیزند. البته حیا یکی از یاری کننده های آدمی در عرصة عفافگرایی می باشد که در یکی از درسهای بخش سوم، به این موضوع پرداخته شده است. کانون فرهنگی تبلیغی و مردمی «امین» موسسه تخصصی ترویج فرهنگ عفاف😇