مَنِ اغتابَ مُسلِما أو مُسلمَةً لم يَقبَلِ اللّه ُ صَلاتَهُ و لا صيامَهُ أربَعينَ يَوما و لَيلةً ، إلاّ أن يَغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ. [بحار الأنوار : 75/258/53.] پيامبر خدا (ص): هر كس از مرد يا زن مسلمانى غيبت كند، خداوند تا چهل شبانه روز نماز و روزه او را نپذيرد مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد. تبیین: غیبت سبب خرد شدن شخصیت و جایگاه غیبت شونده در میان افراد و جامعه می شود، و این یک سوی این خسارت دو سویه است. از سوی دیگر خساراتی بزرگتر بر روح و ایمان غیبت کننده وارد می شود. همانند این روایت که عدم قبولی عبادتها تا چهل روز را مطرح می کند. در دسته ای از روایات مثل این مورد، بخشیدن و رضایت فرد غیبت شونده را شرط پاکی از این گناه دانسته است؛ اما در جمع با روایات دیگر بیشتر به نظر می رسد، نمی توان از آن به عنوان الگویی کلی استفاده کرد. یعنی در صورتی که این غیبت در بین افراد پخش شد و از جمله همان فرد غیبت شونده نیز مطلع شد،لازم است علاوه بر اعلام رسمی به سایر افراد، از خود او هم عذرخواهی کرد و حلالیت طلبید؛ در صورتی که خود او مطلع نشده است، با اعلام به اشتباه و غیبت بودن این حرف به افرادی که شنیده اند و سعی در پاک کردن اثرات آن برای بعد اجتماعی کافی است؛ اما در بعد اخلاقی نیاز است فرد با انجام صدقه و دعا و استغفار و اعمال خیر به نیابت از طرفی که غیبت او را کرده است، اشتباهش را جبران کند و لازم نیست از او حلالیت بطلبد زیرا زمانی که فرد مطلع نباشد ممکن است سبب ناراحتی و اختلاف میان مومنان شود و ناراحتی بیشتری برای او ایجاد کند. ‌#هنر_و_معارف احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ @ehsankhattat