مسجد جامع کبیر نی‌ریز، یکی از کهن‌ترین مسجدهای ایران و به باور برخی از آتشکده‌های زرتشتیان بوده که در دوره اسلامی به مسجد تبدیل شده است. ایوان‌های به جا مانده از این مسجد به شیوه معماری دوره ساسانیان ساخته شده است.این بنا در نهم مرداد 1312 خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این مسجد، یکی از بناهای ارزشمند، و قدیمی‌ترین مساجد ایران به شمار می‌رود. این بنا با تأثیر از معماری ساسانی و نقشه‌ای تک ایوانی ساخته شده و در طول دوره‌های مختلف، بخش‌هایی به آن افزوده و تعمیراتی در آن صورت گرفته و در زمره آثار برگزیده از سیر تکامل هنر و تزئینات معماری ایران قرار گرفته است. ✨کتیبه‌های گچبری این بنا علاوه بر مدارک تاریخی، حاوی مضامینی مذهبی در مدح و ستایش پیامبر و امامان شیعه بوده و به خوبی انعکاس‌دهنده اندیشه‌ها و اعتقادات پیدا و پنهان بانیان آن است. برخى این مسجد را آتشکده دانسته و گفته‌‌‌‌اند که در دوره ساسانیان، آتش مقدس را از آتشکده کاریان به آنجا مى‌‌‌‌آورده‌‌‌‌اند. در اینکه در نی‌ریز آتشکده بوده، تردیدى نیست، امّا اینکه این مسجد در مکان آتشکده بنا شده، جاى تردید است. ✨مقدسى در احسن التقاسیم در نیمه اول سده چهارم هجرى قمرى ذیل معرفى نی‌ریز از مسجدى در کنار بازار یاد کرده و گفته است: «و نیریز کبیره الجامع الى جانب السوق ...» . به احتمال منظور از «جامع کبیر» مسجد جامع کبیر کنونى است. احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat👈 لینک معرفی کانال