🟢تحلیل درویش از نقش ساخت و ساز ارتفاعات جنوب مشهد در وقوع سیل!🟢 📚 @darvishnameh گفتگوی بهار موفقی با محمد درویش که در شماره امروز - ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ - روزنامه خراسان منتشر شده است. ✍️ محمد درویش، کنشگر فعال محیط زیست و عضو هیئت علمی بازنشسته در موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در گفت و گو با روزنامه خراسان در ارزیابی علل وقوع سیل اخیر در مشهد بیان می‌کند: وقتی به تاریخ چند دهه اخیر نگاه کنیم، نظیر چنین سیلی که در مشهد آمده است در کلان‌شهرهای دیگر ایران ازجمله تهران، شیراز و شهرهایی چون یزد، قم و... نیز اتفاق افتاده است. همه این‌ها بیشتر مربوط می‌شود به این که کوهستان‌های اطراف این شهرها را به عنوان مهم‌ترین سپرِ حفاظتی که می‌تواند شهرها را از گزند سیل های ویرانگر در امان نگه دارد، به رسمیت نشناختیم. وی می افزاید: ما کوهستان ها را تغییر کاربری دادیم و باعث شدیم سطح برهنه سرزمین و ضریب هرزآب افزایش یابد و مسیرهای طبیعی آبراهه های فصلی در کوهستان ها ماهیت خود را از دست بدهند. بعضا به چند سازه گابیونی و آبخیزداری دل خوش کردیم و فکر کردیم می‌توانیم سیل را مهار کنیم. درویش در توضیح جزئیات بیشتر تصریح می کند: این سازه ها معمولا می شکنند و اصلا امنیتی در پایین دست ایجاد نمی کنند که بخواهیم دیگر در بستر سیلابی رودخانه ها تجاوز نکنیم. بنابراین، این بسترهای سیلابی باید تحت هر شرایطی محفوظ بماند. از همه مهم تر اجازه ساخت و ساز در بستر سیلابی این رودخانه ها را ندهیم. در کوهستان های منطقه جنوب و جنوب غربی مشهد سال هاست که متخصصان آبخیزداری و فعالان محیط زیست هشدار می دهند که این دخل و تصرفی که در نظام آب شناختی  منطقه اتفاق می افتد، می تواند خطرناک باشد و یک سیل با دوربرگشت ۵۰ ساله به بالا می تواند فاجعه بیافریند. درویش خاطرنشان می کند: همین الان شما ببینید چه بلایی سر چهل بازه آورده اند و این رودخانه اصلی را تبدیل به یک پارک شهری کرده اند؟  درویش در ارائه پیشنهادهایی به حوزه مدیریت شهری می گوید: به نظرم خوب است که مدیران شهری مشهد از این  ماجرا درس بگیرند و مسیری را که سیل اتفاق افتاده و به خوبی مشخص است، به سمت به سازی اش بروند،  پوشش های طبیعی را  که در منطقه امکان  سازگاری بدون آبیاری دارند، آن جا مستقر کنند و دیگر اجازه ساخت و ساز ندهند، مسیل های هدایت سیلاب های شهری را مرمت کنند و از این چالش یک فرصت برای تغذیه آبخوان های به شدت خالی دشت مشهد بسازند که طبق آخرین گزارش های سازمان زمین شناسی، بحرانی ترین دشت ایران شده است. این کنشگر فعال محیط زیست ادامه می دهد: همان طور که می دانید تراز منفی تجمعی آبخوان های استان خراسان رضوی بالاترین تراز منفی کشور است و به ۳۳ میلیارد متر مکعب رسیده است. بنابراین مشهد درحال حاضر با بحران جدی روبه روست و کشفرود تبدیل به یک مسیر عبور فاضلاب شده است. در صورتی که همین سیلاب ها را اگر می‌توانستیم خردمندانه به سمت کشف رود مدیریت و هدایت کنیم، هم خسارت ها کاهش می یافت، هم مجالی می شد تا آبخوان های خالی دشت مشهد دوباره تغذیه شود. وی در ادامه راهکارها می افزاید: به نظرم دانشگاه فردوسی مشهد باید ورود جدی به این موضوع  داشته باشد. این مسئله یک عبرت بزرگ است و راحت از آن نگذرند. بنابراین مطالعات دقیق و جدی روی این سیل و مسیرش اتفاق بیفتد و مستندهای جذاب و عبرت‌آموزی درباره این موضوع ساخته شود.