🔹بیانات استاد آیت الله سیدمحمدعلی مدرسی طباطبایی پیرامون وقایع اخیر در درس خارج ایشان بخش اول: در مورد برخورد اخیر در درمانگاهی در قم که عنوان مقدس قرآن و عترت را دارد و پیامدهای آن، چند مطلب که عمدتا کلی است عرض می شود. ▫️ ۱- مبارزه با بی حجابی و بد حجابی در سطح کلان یک کار چند بعدی است که اقدامات جامع و علمی می طلبد و نیاز به بحث مفصل دارد. ▫️۲- بی تردید امر به معروف در مورد حجاب و غیر حجاب تکلیفی الهی است که باید همواره زنده و فعال باشد. همچنین باید از کسانی که در شرایط سخت اقدام به انجام وظیفه می کنند تشکر مضاعف کرد. البته امر به معروف شرائطی دارد که از جمله آنها شرائط اجتماعی است. خصوصا أمر به معروف در مورد حجاب در وضعیت فعلی نیازمند ظرافت و شناخت شرایط محیطی است. ▫️۳- قاعدتا هر اندازه شرایط امر به معروف بر آمر سخت تر باشد و فشار روحی آن سنگین تر أجر و پاداش آن نیز به نسبت افزون تر و خشنودی خداوند بیشتر خواهد بود. ▫️۴- یکی از مطالب علمی که در رابطه با همین قضیه مطرح شده این است که نهی از منکر مشروط به احتمال تاثیر است. اگر احتمال اثر گذاری نباشد وجوب امر به معروف منتفی می شود. 🔹اولا، ( از نظر مصداقی) شاید آمر به معروف در این ماجرا خود، احتمال تاثیر می داده و با همین احساس و بر اساس تجربه احتمالی که داشته، خود را اهل وظیفه می دانسته. روشن است امر به معروف با احتمال تاثیر همیشه همراه با تاثیر فعلی نیست؛ گاه به دلایلی بی نتیجه می ماند و یا ناخواسته و بر خلاف پیش بینی، نتیجه معکوس می دهد. 🔹ثانیا، به نظر امام راحل ره مواردی که خوف آن است که سکوت عالمان منجر به منکر شدن معروف و معروف شدن منکر شود امر به معروف مطلقا ( حتی با علم به عدم تاثیر) واجب است. 🔹ثالثا نهى از منکر زبانی و مانند آن با علم به بی اثر بودن، به خودی خود حرام نیست. حد اکثر واجب نیست. بنا بر این نمی توان فاعل آن را محکوم و خلافکار دانست ( مگر عناوین دیگری بر آن مترتب شود). ▫️۵- نکته مهمی که در همین رابطه باید به آن توجه کرد بعد اجتماعی قضیه است. شکستن علنی حرمت احکام و عادی سازی منکر در عرصه اجتماع، خود منکر تلخ دیگری است. این مهم نباید کم اهمیت تلقی شود. نهی از منکر ممکن است بر شخص مرتکب گناه اثر نگذارد، اما اگر مکرر و با توجه به شرائط نهی شود گناه، آسان و بی هزینه تلقی نمی شود و این در تقلیل گناه در سطح اجتماع موثر است. در تحریر الوسیله امام راحل ره آمده است: «لو علم او احتمل تأثير الأمر او النهى فى تقليل المعصية، لا قلعها، وجب» . هر چند ظاهرا این سخن در تقلیل فردی منکر است اما آیا ملاک آن شامل تقلیل اجتماعی گناه نمی شود؟ ▫️۶- استدلال به اصل حریم خصوصی به نظر وجاهت فقهی ندارد. در متون دینی به جای حریم خصوصی از عناوین متعدد دیگری استفاده شده ( مثل افشاء سر، تجسس و...). بنا بر این باید چنین عناوینی صدق کند تا خلاف شرع انگاشته شود. حتی اگر پذیرفته شود عکس گرفتن از یک شخص، حق شخصی عرفی آن فرد است و... باید توجه داشت ملاک شخصی بودن آن چندان قوی نیست؛ لذا با وجود مصالح دیگر از اعتبار ساقط می شود. از این رو به غیر از اماکن خصوصی در اماکن عمومی نیز ( به خاطر مصالحی) دوربین نصب می کنند. آیا شخص متجاهر به گناه و خلاف که راهی برای منع وی توسط آمر به معروف جز عکس گرفتن نباشد از این سنخ موارد به شمار نمی رود؟ ▫️ ۷- نگاه به زن مکشفه بدون شهوت و ریبه بنا بر مبنای کسانی که دلالت حدیث «إذا نُهینَ لا یَنتَهین» را تمام می دانند مجاز است. ▫️۸- این مطلب که گفته می شود مُنکَر، منحصر به بدحجابی نیست، بلکه شامل بد عملی کارگزاران حکومتی و فساد اداری نیز می شود، سخنی درست و به جا است. این یک اصل مسلم و افتخار آمیز اسلام است که متصدیان و مسئولان خطا کار نیز باید امر به معروف و نهی از منکر شوند و بدین طریق ضریب سلامت و کارایی نظام افزایش یابد. این سخن هم صحیح است که قصور و تقصیر مسئولان، در حکومت دینی، چه بسا منکر را در سطح عموم افزون کند و از طرفی کار آمران به معروف را از جهاتی مشکل و کم پشتیبان نماید. بنا بر این مسئولان در این زمینه مسئولیت مضاعف دارند. همچنین این مطلب نیز درست است که پس زمینه اجتماعی این ناهنجاری ها باید مورد توجه بایسته و تحلیل جامع قرار گیرد. ▫️۹- همه آنچه گفته شد هرگز به معنی نفی ضرورت کار فرهنگی و اقناعی، خصوصاً در عصر ما و شرایط فعلی، نیست. هر یک به جای خود و با شرایط خود لازم است. هر اندازه کار اقناعی بیشتر باشد دایره منکر تنگ تر، وظیفه آمران به معروف سبک تر و برخورد نهادهای حکومتی محدودتر و در یک کلام، جامعه سالم تر خواهد شد. ✅ دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه‌های علمیه https://eitaa.com/joinchat/1406075456Cc23175814d