شیطان کیست و خدا چرا شيطان را آفريد؟ 🔷کلمه «شیطان» از ماده «شطن» گرفته شده،و به هر موجود موذی و منحرف کننده و طاغی و سرکش، خواه انسانی یا غیر انسانی می‌گویند. «ابليس»نام خاص همان موجودى است كه در داستان خلقت آدم، بر او سجد نكرد و با وسوسه هاى خود او را از بهشت بيرون نمود و به كس ديگرى اطلاق نمى شود. بنابراين ابليس اسم عَلَم و شيطان اسم جنس است . 🔶بسيارى مى پرسند شيطان كه موجود اغواگرى است اصلا چرا آفريده شد و فلسفه وجود او چيست ؟! در پاسخ مى گوئيم : اولا: خداوند شيطان را، شيطان نيافريد، به اين دليل كه سالها همنشين فرشتگان و بر فطرت پاك بود، ولى بعد از آزادى خود سوء استفاده كرد و بناى طغيان و سركشى گذارد، پس 👈🏻او در آغاز پاك آفريده شد و انحرافش بر اثر خواست خودش بود. ثانيا: از نظر سازمان آفرينش، وجود شيطان براى افراد با ايمان و آنها كه مى خواهند راه حق را بپويند زيانبخش نيست، بلكه وسيله پيشرفت و تكامل آنها است، چه اينكه پيشرفت و ترقى و تكامل ، همواره در ميان تضادها صورت مى گيرد. 🔷به عبارت روشنتر: انسان تا در برابر دشمن نيرومندى قرار نگيرد هرگز نيروها و نبوغ خود را بسيج نمى كند و بكار نمى اندازد، همين وجود دشمن نيرومند سبب تحرك و جنبش هر چه بيشتر انسان و در نتيجه ترقى و تكامل او مى شود 🔶علامه طباطبایی بر آن است که تحقق هدف آفرینش, یعنی عبادت, در گرو وجود نظام احسنی است که بر اساس آن هر موجودی با هر قابلیتی که دارد, نقش خود را در جایگاهی که برای او مقدر گردیده است, ایفا نماید. 🔷به این ترتیب, کارشیطان این است که با اغواگری, موجبات ابتلاء و آزمایش انسان را فراهم آورد تا این امر موجب صعود او به قله های کمال گردد و اصلا شرّ مطلق در نظام احسن وجود ندارد. 🔶وجود خود شیطان نیز با وجود همه گمراهی هایش, بی بهره از کمال نیست و نسبت شر و قبحی که به او داده می شود, در مقام قیاس با دیگر موجوداتی است که از کمال بیشتری برخوردارند وگرنه در نظام آفرینش, وجود, مساوق خیر و کمال است. 🔷نكته مهم ديگر اينكه شيطان هرگز سرزده وارد خانه دل ما نمى شود، و از مرزهاى كشور روح ما بى گذرنامه نمى گذرد، حمله او هرگز غافلگيرانه نيست، و اين خود ما هستيم كه در را به روى او مى گشائيم، همانگونه كه قرآن در آیات۹۹و۱۰۰ سوره نحل مى گويد: 👈🏻«إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ»؛ (او سلطه بر كسانى كه ايمان دارند و توكل بر پروردگارشان مى‏ كنند ندارد * تنها تسلط او بر كسانى است كه او را به دوستى و سرپرستى خود برگزينند، و به او شرك مى‏ ورزند [و فرمانش را در برابر فرمان خدا لازم الاجراء مى‏ دانند]). شیطان هرگز ما را مجبور به کاری نمی کند و کار او فقط وسوسه و اغواگری است( سوره ناس) در آیه۲۲ سوره ابراهیم نیز صراحتا به اختیار انسان در پیروی از شیطان اشاره شده است:👈🏻 «وَ قالَ الشَّيْطانُ لَمَّا قُضِيَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَ ما كانَ لِي عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي فَلا تَلُومُونِي وَ لُومُوا أَنْفُسَكُمْ»؛ (و شيطان هنگامى كه كار تمام مى شود مى گويد خداوند به شما وعده حق داد و من هم به شما وعده [باطل] دادم و تخلف كردم، من بر شما تسلطى نداشتم جز اينكه دعوتتان كردم و شما پذيرفتيد، بنا بر اين مرا سرزنش نكنيد، خود را سرزنش كنيد). 🔶بنابر این خداوند در برابر وسوسه های اغواگرانه شیطان، ابزار هدایت، اراده و قدرت انتخاب را نیز در اختیار انسان قرار داده است. انسان گناهکار با «اختیار» از وسوسه شیطان پیروی می کند، و لذا مستحقّ مجازات می گردد. در نتیجه وجود شیطان هیچ منافاتی با عدالت خداوند ندارد زیرا در برابر شیطان ابزار هدایت را نیز در اختیار انسان قرار داده است. #تفسیر #درس_اخلاق 🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir