🗂
شهید صدر برای بانک یک ماهیت واقعی و یک ماهیت اعتباری قائل است/ خلق پول نباید در اختیار بخش خصوصی باشد
✳️تحلیل دکتر عادل پیغامی از ماهیت بانک بر اساس مقاله "البنک فی المجتمع الاسلامی" شهید صدر (ره)
🔷 شهید صدر برای بانک یک ماهیت واقعی و یک ماهیت اعتباری قائل است. ایشان وقتی میخواهد بانک غربی را تعریف کند دو نوع فعالیت برای آن تعریف می کند:
🔺
فعالیت خدماتی (وظیفه واقعی بانک)
🔺
فعالیت سرمایهدارانه (وظیفه مکتبی بانک).
شهید صدر اینجا دوگانه عینی- مکتبی را به نهاد بانک وارد میکند.
🔰ماهیت واقعی بانک سه کارکرد دارد:
1️⃣
صندوق تجمیع
سرمایه ای که باعث رشد و تولید می شود؛ در اینجا به نهادی نیاز دارید که سرمایه های خرد را تجمیع و بزرگ کند. درواقع از نظر شهید صدر بانک نهادی است که صرفههای به مقیاس را ممکن میکند. (عبارتی که شهید صدر در اینجا به کار می برد هوشمندانه تر و دقیق تر از عبارت مرحوم موسویان است).
2️⃣
به هم رسانی پس انداز کننده و سرمایه گذار
3️⃣
فروشنده خدمات؛ از قبیل امانتداری پول، نقل و انتقال وجوه، خرید و فروش اوراق بهادار، پذیرهنویسی، پورتفو سازی سهام و ... .
🔰کارکردی که در حوزه اعتباری شکل میگیرد خلق اعتبار است.
شهید صدر وقتی حوزه اعتباری بانک را به رسمیت میشناسد، عملا فعالیتهای اعتباری بانک را هم به رسمیت میشناسد. البته این خیلی تلویحی است و در فصلی به صورت جداگانه درباره خلق پول صحبت نکرده است؛ باید به این اذعان کنیم.
🔷 کارکرد دوم و سوم بانک را شهید صدر اجازه میدهد که اتفاق بیافتد چون از جنس خدمات است. انواع خدمات در قالب دو بانک تجاری و سرمایهگذاری، با دو شرط قابل ارائه است:
- خدماتی که ارائه میدهند واقعی و صحیح باشد
- قیمت عادلانهای بابت آن دریافت کنند
🔷اما وقتی به کارکرد اول (تجمیع پول خرد مردم در مقیاس بزرگ) و چهارم (خلق اعتبار) بانک میرسد، میگوید دولت باید ورود کند و بانک خصوصی اجازه ورود ندارد.
🔹پول یک اعتبار مجمعٌعلیه است که ارزش مبادلاتی دارد و در طول تاریخ در ظرفهای مختلف ریخته شده است. حالا این اعتبار مجمع علیه در کجا اتفاق افتاده است؟ در اقتصاد واقعی اتفاق نیفتاده است، توسط افراد خصوصی و اتمی اتفاق نیفتاده است بلکه در تعیّن اجتماعی اتفاق افتاده است و به همین دلیل مالکیت خصوصی ندارد.
🔹بانک غربی علاوه بر ربا، کارکرد نابرابریهای تشدیدشونده از دو روش پرداخت اعتبار به مقیاسهای بزرگ (در دست عده ای کوچک) و خلق اعتبار دارد که ایندو موجب تداول ثروت بین اغنیا می شود.
✳️شهید صدر در کتاب بانکداری بدون ربا، الگوی اسلامی از بانکداری سرمایهگذاری را ارائه میدهد اما در مقاله "البنک فیالمجتمع الاسلامی" الگوی بانکداری تجاری، بانکداری توسعه ای و تخصصی را طراحی میکند و هر سه این نوع بانکداری را در چارچوب حاکمیت تعریف کرده است.
🔰در این چارچوب، خلق پول با چند شرط مجاز است:
1️⃣ بانکهای تجاری و سرمایهگذاری خلق پول نکنند.
2️⃣ به اندازه لازم خلق پول در بخشهای توسعهای و تخصصی اتفاق بیفتد.
3️⃣ به همان اندازه که خلق پول شد، به اندازه لازم هم رسوب کند و باقی بماند و میزان مازاد آن امحاء شود. منظور، امحاء پول درونزایی است که در داخل بانک شکل میگیرد.
متن کامل مصاحبه:
http://fna.ir/1u8pdy
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
🎋جبهه مردمی اقتصاد مقاومتی🔰
عضویت در گروه👇
🌐
https://eitaa.com/joinchat/90636304C6a5afed72d
عضویت در کانال👇
🌐
@eghtesad_mardomi