اعتدال در کلام علامه مصباح «قسمت۱»
🔸 سوال: با روی کار آمدن دولت جدید(دولت یازدهم) یکی از شعارهای محوری که در فضای سیاسی و فرهنگی جامعه مطرح شد؛ شعار اعتدال بود. امیدواریم با عنایت به اهمیت مبانی نظری این موضوع به ما کمک کنید تا با ابهام‌زدایی از این مفهوم حدود اعتدال مطلوب و مورد قبول اسلام دقیقاً مشخص شود.
➕حقیقت این است که الفاظ و نیز مفاهیمی که محکی این الفاظ هستند در بسیاری از موارد خارج از ابهام نیستند و ارائه تعریفی دقیق، جامع و مشخص که حدود آن مفهوم را نشان بدهد به طوری که در تطبیق با مصادیق کارساز باشد و اشتباهی پیش نیاید بسیار مشکل است. نه تنها مفهوم بلکه قضایا و گزاره‌های که در محاورات به کار می‌رود و حتی به صورت بدیهی تلقی می‌شود گاه خالی از ابهام نیست و به همین دلیل در بسیاری از گفتگوها و بحث‌ها مغالطاتی واقع می‌شود مانند اینکه واژه‌ای را که با مشترک لفظی است و دو معنای نزدیک به هم دارد به کار می‌برند.
🔚 همچنین در عرف عام و عرف خاص فلاسفه یا متشرعه و نیز در مباحث اخلاقی و هستی شناختی، معرفت شناختی و امثال اینها اختلاف‌هایی وجود دارد به طوری که ممکن است در هر کدام قید خاصی برای معنا لحاظ شود که در آن فضا مفهوم برای طرفین بحث روشن است اما کسی که از خارج و بحث نگاه می‌کند به خاطر ذهنیت خاص خودش ممکن است معنای عام‌تر یا خاص‌تر از آن بفهمد. گاه مفاهیمی که بار فلسفی، ارزشی و مانند آن دارند وارد فضای سیاسی می‌شوند و گزاره‌هایی که اصولا گزاره سیاسی نیست در موضع‌گیری‌های سیاسی استفاده می‌شود.
🎙 علامه مصباح در مصاحبه با نشریه#فرهنگ_پویا| #شماره_25
🆔 @farhang_puya