✳️ رساله الحقوق، امام سجاد علیه‌السلام(۱) ✍ برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق. در این رساله، پنجاه و یک حق در هفت دسته طبقه بندی شده است: 1⃣حق خداوند، 2⃣حق نفس و اعضای بدن، 3⃣حق افعال عبادی، 4⃣حق فرمانروایان و رعایا، 5⃣حقوق خویشاوندان، 6⃣حقوق برخی اصناف اجتماعی، 7⃣حق مالی. مراد از حق در این رساله، احکام و وظایفی که خداوند نسبت به اصناف مختلف برای انسان مقرر کرده است. 🔹این حقوق منحصر به وظایف الزامی مؤمن نیست و شامل احکام استحبابی نیز می‌شود. به علاوه این حقوق منحصر به احکامی نیست که نقض‌شان معصیت (مستوجب مجازات اخروی) محسوب شود، یا موجب اجرای مجازات دنیوی (حد و تعزیر شرعی) گردد، بلکه رساله حقوق در بردارنده وظایف اخلاقی یک مؤمن است؛ آن هم اهم حقوق الهی و وظایف اخلاقی، نه همه حقوق و وظایف، و در هر حق نیز اهم جوانب آن بیان شده نه لزوما همه ابعاد هر حق و وظیفه. ☀️با توجه به نقش کارساز و تعیین کننده معیارها و ضوابط اخلاقی در جامعه دینی، رساله حقوق امام سجاد(ع) در تکوین وجدان اخلاقی جامعه مذهبی می‌تواند سهمی به‌سزا داشته باشد. گفتنی است که این رساله به زبانهای مختلف، از جمله زبان آلمانی (به همت پروفسور رولاند پیچ، استاد دانشگاه ماکسی میلیان مونیخ) ترجمه شده است. 🌸آنچه در پی می‌آید، ترجمه زیبای مرحوم استاد شهیدی است که در کتاب «زندگانی علی بن الحسین علیهماالسلام» به چاپ رسیده است.