#سند_تاریخی 🔸اعتمادالسلطنه در کتاب «المآثر و الآثار» درباب رشد و توسعه‌ی تجارت خارجی ایران و افزایش واردات کالاهای خارجی در این دوره تحت‌عنوان «میل اهالی ایران به تجملات» و «رواج تام و شیاع عام مال‌التجاره‌ی فرنگ در ایران» می‌نویسد: 🔹«رفتیم به کاروانسراهای تجارنشین. خیلی جاهای معتبر و باشکوه بودند. به‌اندکی ملاحظه معلوم شد که در این شهر تجارت عمده‌ای هست و مردم هم به تجارت مایل‌اند، ولی چه سود که همه‌ امتعه‌ی خارجه است. از امتعه‌ی داخلیه نشانی دیده نمی‌شود. مگر در بعضی جاهای گوشه‌وکنار که آن‌هم عبارت از تنباکو و حنا و چیت همدان و چادرشب یزد و کرباس نائین بود. آن‌وقت فکر کردم که شیاطین فرنگستان به قوت علم همه‌ساله چقدر پول از این مملکت بیرون می‌کشند.» 📚 چهل سال تاریخ ایران در دوره‌ی پادشاهی ناصرالدین شاه، جلد۱ 🖋 محمد حسن خان اعتمادالسلطنه 🌐 fatehan.net 🆔 @fatehan_net