🔰جلسه بیستم تفسیر (آیه 35 و 36)
🔻پیروان حقیقی مکتب ابراهیم (ع)
🔺وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً وَ اجْنُبْني وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ و ياد كن زمانى را كه ابراهيم گفت: پروردگارا، اين شهر (مكّه) را تحت مقرّراتى ويژه ايمن گردان و مرا و فرزندانم را از پرستش بتها دور دار.
🔻رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثيراً مِنَ النَّاسِ فَمَنْ تَبِعَني فَإِنَّهُ مِنِّي وَ مَنْ عَصاني فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحيمٌ
🔻 پروردگارا، آنها سبب گمراهى بسيارى از مردم شدهاند. پس هركه از من پيروى كند و به آيينى كه آوردهام پاىبند باشد، او از من است، و هركه مرا نافرمانى كند از من نيست؛ با اين حال تو آمرزنده و مهربانى.
➕رفتارهای تبلیغی:
1. به نعمت امنیت در نظام اسلامی اشاره کرده و آن را بقیه کشورها مقایسه کنید.
2. تاکید کنید که ملاک پیرو راه امام خمینی بودن، رابطه نسب و خانواده نیست، پیروی حقیقی از مکتب امام خمینی است.
در اين آيه و آيات بعد، به هفت دعاى سازندهى ابراهيم عليه السلام در مورد خود و فرزندانش اشاره شده است؛ و شايد از همين روست كه اين سوره را ابراهيم عليه السلام ناميدهاند.
🔻نعمت امنیت
نخستين دعاى ابراهيم عليه السلام «امنيت» بود. اين نشان مىدهد كه نعمت امنيت شرط اول زندگى، سكونت و پيشرفت در يك منطقه است و اصولًا اگر در محلى امنيت نباشد همهى نعمتها، سرمايهها و مغزهاى متفكر از بين مىروند.
مقصود از امنيت در اين جا، امنيت تشريعى و قانونى است؛ يعنى خدا مقرر كرده كه همهى انسانها و حتى حيوانات در اين سرزمين در امان باشند؛ به طورى كه صيد كردن حيوانات و تعقيب مجرمان ممنوع است و تنها مىتوان براى اجراى عدالت، آذوقهى مجرمان پناهنده را بر آنان بست تا از آن بيرون آيند.
🔻بت پرستی قدیم و مدرن
ابراهیم دعا میکند که خدایا من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدارد.
اینکه انسان از پرستش بتها دور باشد نیاز به قدرت الهی دارد و انسان باید دعا کند.
اول انسان باید خودش از بتپرستی اجتناب کند بعد فرزندانش را اجتناب دهد.
یکی از عوامل گمراه کردن مردم بتها هستند مردم چون به آنها عبادت میکنند به آنها دل میبندد و آنها را کانون توجه قرار میدهند خودبهخود باعث گمراهی آنها میشود.
هر چند ابراهيم عليه السلام و فرزندان او (اسماعيل و اسحاق عليهما السلام)، پيامبر و معصوم بودند، اما باز هم از خدا مىخواهد كه آنان را از پرستش بتها دور نگه دارد. اين به خاطر تأكيد بر مسئلهى مبارزه با بتپرستى است.
بتها بسيارى از مردم را گمراه مىسازند؛ زيرا از طرفى برخى معبودان دروغين، همچون فرعون و نمرود بودند كه مردم را گمراه مىساختند و از طرف ديگر خادمان بتها نيز با زينت كردن آنها و تشريفات خاص، مردم ساده لوح را مىفريفتند و به بتپرستى مىكشاندند.
خطر بزرگ بتپرستى و شرك، پشت پا زدن بر خرد انسان است؛ چرا كه انسان خردمند به دنبال بتهاى بىاثر نمىرود و همين عقلزدايى است كه بتپرستان را از ايمان و ارزشهاى عالى دور مىسازد.
سؤال: چگونه بتها كه مجسمّههايى از سنگ وچوب هستند، انسان را گمراه مىكنند؟
پاسخ: اولًا: بتها هميشه جماد نيستند، گاهى انسانها و طاغوتها نيز بت مىشوند. ثانياً:
مسألهى هنر و زيورآلاتى كه همراه بتها بود جاذبه داشت. ثالثاً: گاهى جهل سبب مىشود كه سنگ و چوب نيز ارزش پيدا كند.
🔻ضرورت پیروی از رهبران دینی
معيار اساسى پيوند با پيامبران الهى پيروى از آنان است؛ يعنى اگر كسى از مكتب پيامبرى پيروى كند همچون فرزندان اوست هر چند بيگانه باشد و اگر كسى از مكتب و دستورات پيامبر پيروى نكند و همچون فرزند نوح شود، از خاندان او به شمار نمىآيد.
در اين آيه ابراهيم عليه السلام معيار ديندارى را پيروى و مخالفت با خودش بيان مىكند؛ چرا كه او پيامبرى معصوم است و دستوراتش، فرمانهاى الهى است و از اين رو مخالفت با او مخالفت با خداست.
نکته بعدی حضرت ابراهیم میفرماید اگر کسی از من پیروی کرد و از من است یکی از معیارهای صحت تبعیت از امام معصوم و رهبری در جامعه این است که انسان پیرو باشد ولی اگر کسی نافرمانی بکند و پیرو نباشد باید دنبال استغفار باشد که خداوند گناهان او را ببخشد.