اخلاص در دعا اخلاص در دعا به خاطر تفاوت درک و شناخت افراد مراتبی دارد. بعضی در این مقام هستند که انگیزه را از دعا خواندن از مقاصد مادی و دنیوی پاک کنند و با توجه به ثواب و عقاب اعمال و به قصد رسیدن به حور و غلامان و قصرهای آخرت و ترس از عذاب دوزخ دعا می‌خوانند و به همین علت در کتاب‌های دعا جستجو می‌کنند و هر دعایی که ثواب اخروی بیشتری داشت انتخاب می‌کنند. و برخی پا را فراتر نهاده و بدون طمع رفتن به بهشت و یا ترس از آتش جهنم، بلکه فقط جهت برقراری ارتباط با معبود و انس باحضرتش دعا می‌خوانند که این گروه از احرار و آزادگانند. «قل ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین؛ بگو‌ای پیامبر همانا نماز و طاعات و کلیه اعمال من و زندگی و مرگ من همه برای خداست، که پروردگار جهانیان است.» حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام)عبادت‌های مردم را به سه دسته تقسیم می‌فرمودند: ان قوما عبدوا الله رغبة فتلک عبادة التجار: گروهی خداوند را به امید بهشت عبادت کردند که آن عبادت بازرگانان است. ان قوما عبدوا الله رهبة فتلک عبادة العبید: و گروهی خداوند را از ترس جهنم عبادت کردند که آن عبادت بردگان است. ان قوما عبدوا الله شکرا عبادة الاحرار و گروهی خداوند را عبادت کردند از روی شکر و سپاس که آن عبادت آزادگان است. قصه همه وصل حور و خلد برین است غایت مقصود ما نه آن و نه این است