خداشناسی از دیدگاه امام علی(ع)
برهان معقوليت يا احتياط عقلي بر وجود خدا
از راههاي شناخت وجود خدا، معقوليت اعتقاد به خداست. امام علي(ع) در سخنان خود به اين راه اشاره فرمودهاند. اين برهان به طور خلاصه چنين است: اعتقاد داشتن به خدا و لوازم آن از معتقد نبودن به خدا و لوازم آن، معقولتر است. براي توضيح اين برهان، يادآوري چند مقدمه ضروري است:
به طور كلي اعتقادات و جهانبينيهاي انسان بر اساس پذيرش ماوراي طبيعت و انكار آن، به دو دسته تقسيم ميشود: 1. جهانبيني الهي؛ 2. جهان بيني مادي. در جهانبيني مادي، فرقهها و گرايشهاي مختلفي وجود دارد، ولي همه آنها در انكار وجود خدا و به تبع آن در انكار جهان آخرت مشتركند. همچنين در جهانبيني الهي نيز گرايشها و نحلههاي مختلفي وجود دارد كه همه آنها در اعتقاد به وجود خدا مشتركند. اديان توحيدي (آسماني) روشنترين جلوههاي جهانبيني الهياند كه همه آنها در سه اصل كلي مشتركند.
1. اعتقاد به خداي يگانه
2. اعتقاد به زندگي ابدي براي انسانها در جهان آخرت و دريافت پاداش و كيفر اعمالي كه در اين جهان انجام ميدهند
3. اعتقاد به بعثت پيامبران از سوي خدا براي هدايت بشر به سوي كمال نهايي و سعادت دنيا و آخرت.
البته براساس اين اعتقاد كه انسان با عقل تنها نميتواند به قله فلاح و رستگاري برسد. چنان كه در قرآن كريم آمده است: «انزل الله عليك الكتاب و الحكمة و علمك ما لم تكن تعلم؛ خدا كتاب و حكمت بر تو نازل كرده و آن چه را نميدانستي به تو آموخت (نساء، آيه 113).»
معناي آيه اين است كه اي پيامبر! تو كه اشرف مخلوقات و سرآمد انسانها هستي، خدا به تو كتاب و حكمت داد و آن چه را كه نميتوانستي فرابگيري، به تو آموخت. بنابراين، عقل انسان به تنهايي و بدون استمداد از وحي الهي، نميتواند به رستگاري دست يابد. لذا انسان با دو اعتقاد روبهروست: يكي اعتقاد به وجود خدا و ديگري اعتقاد به انكار خدا.
#نهج_البلاغه
#امام_علی_(ع)
#خدا_شناسی
https://eitaa.com/fater110