ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
بخش 2/1
1. تحلیل حرکت امام حسین(ع) و خوانشهای متعدد
یکی از مسائل مهم و کلیدی که امسال به طور مداوم در خلال بحثهای عاشورایی تکرار شده، تعیین ماهیت قیام عاشورا است. تحلیل نهضت حسینی و تأمل در ماهیت و ابعاد گوناگون این قیام در دستور کار جدی اساتید و نخبگان و روشفکران و سایر ژورنالیستهای اندیشه بوده است.
نهضت امام حسین(ع) به دلیل بنمایههای قوی و ظرفیت ژرفی که در دل خود دارد، تحلیل و تفسیر آن رخداد را پیچیده ساخته است و البته دشمنیهای تاریخی برخی به دلایل مختلف، موجب گشته تفسیرها و تأویلهای متعددی از آن صورت بگیرد.
در این بین، سهم زیادی از این مطالب مربوط به جریانهای فکری مدرن است. ژورنالیستهای متأثر از افکار لیبرالی و مارکسیستی، سعی دارند این نهضت را از نگاه متعالی و قدسی به ساحت زمینی و بشری با رویکرد به اصطلاح «تحلیل تاریخی» تقلیل دهند و تفسیری التقاطی از آن ارائه دهند.
از همین رو در تحلیلهایی که غالبا بدون توجه به تحلیل دقیق تاریخی و سخنان حضرت سیدالشهداء و بیشتر مبتنی بر ذهن تحلیلگر از حرکت امام حسین(ع) صورت گرفته، شاهد کلید واژههای مختلفی از جمله «قیام طبقاتی»، «انقلاب علیه سرمایهداری»، «خروج بر حکومت»، «جنبش اجتماعی»، «اعتراض مدنی یا سیاسی» و... هستیم؛ گرچه این کلمات در برخی موارد، در معانی دیگری هم به کار رفتهاند.
تکثر و تنوع تحلیلها به نوعی است که از سویی برخی مانند علی شریعتی و همراهان ایشان در نگاه شبه مارکسیستی معتقدند که امام حسین(ع) برای از بین بردن اختلافات طبقاتی و سرنگونی ساختار زر و زور و تزویر به میدان آمد تا حکومت ایدهآل خود را شکل بدهد و رنگ و بوی سیاسی ضد امپریالیستی به آن میدهند تا کسانی مانند عبدالکریم سروش و سروش دباغ و امثالهم که سعی دارند اساسا حرکت امام حسین(ع) را در قالب ادبیات عرفان سکولار و اخلاق فرادینی و مدرن سکولاریزه کرده و آن را به یک جنبش یا اعتراض اجتماعی تقلیل دهند.
📌کانال فکرت؛
🆔
@fekrat_net