🔍نوحه‌ها و اشعار حماسی چه تأثیری در روحیه رزمندگان ایرانی داشت؟ 📝پاسخ: اگر به مفهوم "شعار" و كاربرد آن در تاریخ اسلام توجه شود، می‌توان به میزان تأثیر آن در روحیه رزمندگان در جبهه‌های نبرد پی برد. كلمه"شعار" را به معنی نشانه كه گروهی از مردم یكدیگر را به وسیله آن بشناسند و ندایی كه در جنگ سر دهند و علامت در جنگ و سفر تعریف كرده‌اند. در علوم اجتماعی "شعار" به معنی فریاد بوده و معنی تحت‌الفظی آن "فریاد جنگ" است. در شعار اغلب احساسات مورد خطاب قرار می‌گیرد و ضربه عاطفی و هیجان اساس كار است. البته این طور نیست كه احساس برخاسته از عقل نباشد، چرا كه احساس قوی و عمیق و شور حاصل از آن، همواره در پشتش یك عقل و شعوری نیز نهفته است و لذا اثر عمیق و طولانی شعارها در احساسات، ناشی از همین مسئله بود و این عقل و شعور نیز خاستگاه دینی و شیعی در رزمندگان ایرانی داشت. در پیشینه تاریخی استفاده از شعار، باید گفت: شعار در اصل عبارت بود از شعرها و نثرهایی كه در جنگ‌ها می‌خواندند. به این معنی كه وقتی افراد به جنگ می‌رفتند، هر دسته‌ای شعار مخصوص به خود را داشت و چون معمولاً در جنگ‌های صدر اسلام نبرد تن به تن بود و افراد با سپر و زره و كلاه‌خود، بدن و صورتشان پوشیده بود و با این هیبت كمتر می‌توانستند یكدیگر را بشناسند، جمله‌ای را انتخاب كرده و در جنگ تكرار می‌كردند تا معلوم شود فلانی جزء فلان لشكر است. در تاریخ جنگ‌های صدر اسلام كه با حضور پیامبر(ص) و سازماندهی و رهبری ایشان بود، شعارها و رجزهایی وجود داشت كه از حیث موضوع، مضمون، نحوه استفاده و موقع و مكان اجرا، شعارهای رزمندگان ایرانی در طول ۸ سال جنگ تحمیلی بسیار به آنها نزدیك ‌است. نوحه‌ها و اشعار رزمندگان ما از نظر كاربرد زمانی و مكانی با یكدیگر تفاوت داشتند. مثلاً شعارهای قبل از عملیات كه نیروهای نظامی مشغول آمادگی و تهیه مقدمات و لوازم مقابله با دشمن بودند، تأثیر زیادی در حفظ نشاط نیروها، تهییج احساسات طبیعی و فطری آنها، بالا بردن میزان استقامت آنان در مواجهه با دشمن، تذكر به سمت و سوی الهی و ایمانی مبارزه و وعده نصرت الهی بود. شعارهایی مثل شعار "الله‌اكبر" را كه رزمندگان در موقع عملیات و در اوج آن بانگ می‌زدند، ما در تاریخ صدر اسلام و دوران پیامبر(ص) نیز داریم، كه این شعار باعث تضعیف روحیه دشمن می‌شد. همچنین شعار "یا فتح یا شهادت" و بدین وسیله می‌خواستند بگویند كه تا سر حد جان ایستاده‌اند و قدمی به عقب بازنخواهند گشت، كه شبیه این شعار را در زمان جنگ تحمیلی رزمندگان ایرانی سر می‌دادند: "جنگ جنگ تا پیروزی" یا "جنگ جنگ تا رفع فتنه در جهان". بنابراین اندازه‌گیری تأثیر نوحه‌ها و اشعار در روحیه رزمندگان ایرانی، با عشق و شور و شعوری كه از خود در شب‌های عملیات و قبل و بعد آن از خود نشان می‌دادند، امكان‌پذیر است و لذا در مقاطع مختلف زمانی و مكانی و شعارهای طرح شده در آن موقعیت، می‌توان به تأثیر بسیار و انكارناپذیر آن در روحیه رزمندگان پی برد. همچنین بعضی از این شعارها را در بازوبندها و پیشانی‌بندهای رزمندگان نیز می‌دیدیم كه موجب تشویق و تهییج آنان می‌شد. 📚منبع:کتاب جنگ ایران و عراق پرسش ها و پاسخ‌ها ─━━━━━━⊱✿⊰━━━━━━─ 🇮🇷خط مقدم🇮🇷 رسانه پژوهشی فرهنگی دفاع مقدس ╔═══ ࿇ ═══╗ 🇮🇷 @frontlineIR 🇮🇷 ╚═══ ࿇ ═══╝