💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 💢بخش 6️⃣1️⃣ 🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (1) 🔘 دوجهت قابل پیگیری در تبیین تاریخ عرفان اسلامی 1️⃣ ابعاد عرفان اسلامی همچون عرفان نظری، عملی یا ادبی را جداگانه و به صورت مستقل مورد بررسی قرار داده و دوره های تاریخی آن بررسی شده است. 2️⃣ عرفان اسلامی به عنوان پدیده ای ویژه که دارای حیات مستقل است و با تأثیرپذیری از شریعت در میان مسلمین پدید آمده، مورد نظر قرار گرفته و دوره های تاریخی آن تبیین شده است. 🔺 در این بحث، تبیین تاریخی عرفان اسلامی را از دیدگاه دوم پی خواهیم گرفت. 🔺 دوره های تاریخی عرفان اسلامی از دیدگاه مورد نظر به پنج دورۀ کلی تقسیم می شود: 1️⃣ دورۀ آغازین: از قرن اول تا پایان قرن دوم 2️⃣ دورۀ بالندگی و تکامل: از قرن سوم تا اوایل قرن هفتم 3️⃣ دورۀ اوج و شکوفایی: از قرن هفتم تا پایان قرن نهم 4️⃣ دورۀ افول: از اواخر قرن نهم تا قرن یازدهم 5️⃣ دورۀ احیا و بازیابی: از قرن یازدهم تا به امروز 🌐 دورۀ اول: دورۀ آغازین عرفان اسلامی 🔘 نام صوفی و عارف از چه زمانی پیدا شد؟ 🔺 تقریباً همۀ کاوشگران عرفان اسلامی از قدیم و جدید هم رأی هستند که در قرن اول هجری چنین نامی وجود نداشته است و بار اول بر «ابوهاشم صوفی کوفی» اطلاق شده است. 🔺 از جمله مطالبی که دربارۀ ابوهاشم صوفی گفته می شود، آن است که وی اولین بار در رملۀ فلسطین صومعه و خانقاهی برای عبادت گروهی از زهّاد و عبّاد ساخته است. اگر این نقل درست باشد، باید پذیرفت که شکل گیری نحله ای صوفیه نیز در همان نیمۀ اول قرن دوم صورت گرفته است؛ زیرا ساخته شدن مکانی ویژه برای عده ای که دارای گرایش های فکری و عملی خاص هستند، بسیار پرمعناست و از نضج گروه خاصی خبر می دهد. 🔘 عرفان اسلامی از حیث محتوا و واقعیت از چه برهه ای شکل گرفته است؟ 🔺 عرفان اسلامی ازجهت محتوا با خود اسلام همزاد است؛ یعنی هرچند اسم و رسم تصوف، شکل گیری و امتیاز گروهی را در قرن اول نپذیریم، اما نمی توان وجود مفاهیم علمی و عملی عرفانی را در قرن اول هجری را منکر شد؛ زیرا همۀ آنچه را عرفا به تدریج در دوره های مختلف به دست آوردند، در تعالیم شخص پیامبر (ص) و ائمۀ معصومین (ع) و عملکرد ایشان و صحابه و اصحاب ائمه (ع) می توان دید. به همین جهت عرفا، قرن اول را «خیر القرون» می شمارند؛ یعنی نقطۀ اوج مباحث عرفانی از دیدگاه عارفان مسلمان، همان قرن اول است. 🔘 دو مرحلۀ دورۀ آغازین عرفان اسلامی 1️⃣ مرحلۀ اول 🔺 مرحله ای است که هنوز نام صوفی و نحله ای به عنوان صوفیه در برابر نحله های دیگر به وجود نیامده است، اما واقعیت عرفان اسلامی از همان آغاز به روشنی در آن دیده می شود. این مرحله که تا اوایل نیمۀ نخست قرن دوم ادامه می یابد، در بررسی خاستگاه عرفان اسلامی، اهمیت ویژه ای دارد. 2️⃣ مرحلۀ دوم: 🔺 در این مرحله اندک اندک نام صوفی، تصوف، عرفان، معرفت و عارف ظهور می یابد و علاوه بر آن، محل ویژۀ عابدان و زاهدان به نام صومعه و خانقاه پدید می آید و مفاهیمی همچون زهد، عبادت، ریاضت، اخلاص و معرفت بروز می یابد. 📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 103_107 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac