🔻 #مناظره #امام_صادق علیه‌السلام با ابوحنیفه پيشواى فرقۀ حنفى
💠 روزى ابوحنيفه براى ملاقات با امام صادق عليه‌السلام به خانۀ امام آمد و اجازۀ ملاقات خواست. امام اجازه نداد. ابوحنيفه گويد: دمِ در، مقدارى توقف كردم تا اين‌كه عده‌اى از مردم كوفه آمدند، و اجازۀ ملاقات خواستند. امام به آن‌ها اجازه داد. من هم با آن‌ها داخل خانه شدم، وقتى به حضورش رسيدم گفتم:
🔸شايسته است كه شما نماينده‌اى به كوفه بفرستيد و مردم آن سامان را از ناسزا گفتن به اصحاب محمد صلى‌الله‌عليه‌وآله نهى كنيد، بيش از ده هزار نفر در اين شهر به ياران پيامبر ناسزا مى‌گويند.
🔷 امام فرمود:
- مردم از من نمى‌پذيرند.
🔸- چگونه ممكن است سخن شما را نپذيرند، در صورتى كه شما فرزند پيامبر خدا هستيد؟
🔷 - تو خود يكى از همان‌هايى هستى كه گوش به حرف من نمى‌دهى. مگر بدون اجازۀ من داخل خانه نشدى و بدون اين‌كه بگويم ننشستى و بى‌اجازه شروع به سخن گفتن ننمودى؟ آن‌گاه فرمود: - شنيده‌ام كه تو براساس #قياس فتوا مى‌دهى؟ [قياس عبارت است از اين كه حكمى را خداوند براى موردى بيان نموده باشد و بدون اين‌كه وجود علت آن حكم در مورد ديگرى شناخته گردد، در مورد دوم هم جارى گردد.]
🔸 - آرى.
🔷 - واى برتو! اولين كسى كه بر اين اساس نظر داد، شيطان بود؛ وقتى كه خداوند به او دستور داد به آدم سجده كند، گفت: «من سجده نمى‌كنم، زيرا كه مرا از آتش آفريدى و او را از خاك و آتش گرامى‌تر از خاك است». (سپس امام براى اثبات بطلان «قياس»، مواردى از قوانين اسلام را كه برخلاف اين اصل است، ذكر كرد و فرمود:) - به نظر تو كشتن كسى بناحق مهم‌تر است، يا زنا؟
🔸 - كشتن كسى بناحق.
🔷 - (بنابراين اگر عمل كردن به قياس صحيح باشد) پس چرا براى اثبات قتل، دو شاهد كافى است، ولى براى ثابت نمودن زنا چهار گواه لازم است؟ آيا اين قانون اسلام با قياس توافق دارد؟
🔸 - نه.
🔷 - بول كثيف‌تر است يا منى؟
🔸 - بول.
🔷 - پس چرا خداوند در مورد اول مردم را به وضو امر كرده، ولى در مورد دوم دستور داده غسل كنند؟ آيا اين حكم با قياس توافق دارد؟
🔸 - نه.
🔷 - نماز مهم‌تر است يا روزه؟
🔸- نماز.
🔷 - پس چرا بر زن حائض قضاى روزه واجب است، ولى قضاى نماز واجب نيست؟ آيا اين حكم با قياس توافق دارد؟
🔸 - نه.
🔷 - آيا زن ضعيف‌تر است يا مرد؟
🔸 - زن.
🔷 - پس چرا ارث مرد دو برابر ارث زن است؟ آيا اين حكم با قياس سازگاراست؟
🔸 - نه.
🔷 - چرا خداوند دستور داده است كه اگر كسى ده درهم سرقت كرد، دستش قطع شود، در صورتى كه اگر كسى دست كسى را قطع كند، ديۀ آن پانصد درهم است؟ آيا اين با قياس سازگار است؟
🔸 - نه.
🔷 - شنيده‌ام كه اين آيه را: «لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ؛ در روز قيامت به‌طور حتم از نعمت‌ها سؤال مى‌شويد» (سورۀ تكاثر: 8) چنين تفسير مى‌كنى كه: خداوند مردم را در مورد غذاهاى لذيذ و آب‌هاى خنك كه در فصل تابستان مى‌خورند، مؤاخذه مى‌كند.
🔸 - درست است، من اين آيه را اين‌طور معنا كرده‌ام.
🔷 - اگر شخصى تو را به خانه‌اش دعوت كند و با غذاى لذيد و آب خنكى از تو پذيرايى كند و بعد به خاطر اين پذيرايى بر تو منت گذارد، دربارۀ چنين كسى چگونه قضاوت مى‌كنى؟
🔸 - مى‌گويم آدم بخيلى است.
🔷 - آيا خداوند بخيل است (تا اين‌كه روز قيامت در مورد غذاهايى كه به ما داده، ما را مورد مؤاخذه قرار دهد)؟
🔸 - پس مقصود از نعمت‌هايى كه قرآن مى‌گويد انسان دربارۀ آن مؤاخذه مى‌شود، چيست؟
🔷 - مقصود، نعمت دوستى ما خاندان رسالت است.
📚 بحارالأنوار، ج 10، ص 22 ؛ سیره پیشوایان، ص 373 - 376.
◾️قرار ما، #قرارگاه_معنویت👇
╭┅─────────────┅╮
☑️ @Gh_Manaviyat
╰┅─────────────┅╯