روبروی هم یا بر روی هم؟
🔹"وَاجْعلُوا بُيوتَكمْ قِبلَة: و خانههایتان را روبروی هم قرار دهید" (یونس/۸۷). این آیه مربوط به داستان قوم بنی اسرائیل است که چون نگران ناامنی بودند به آنها توصیه شد که برای افزایش امنیت، خانههایشان را روبروی هم قرار دهند که لازمه تحقق این توصیه، نوع خاصی از توسعه افقی است. اما جالب آنکه مطالعات علمی نیز موید این موضوع هستند و طبق برخی پژوهشها اگر خانهها را به جای آنکه روبروی هم قرار دهیم، بر روی هم قرار دهیم و توسعه عمودی را جایگزین توسعه افقی کنیم ناامنی و سرانه جرم به طرز مشهودی افزایش پیدا میکند!
🔹نمودار بالا، برگرفته از پژوهش اسکار نیومن درباره رابطه ارتفاع ساختمان با سرانه جرم است. طبق این نمودار، هرچه ارتفاع بلوکها بیشتر شده، سرانه جرم نیز به طرز مشهودی افزایش یافته است! حال سوال این است که در مملکت پهناور ما که مجموع مساحت همه شهرها و روستاهایش کمتر از یک درصد از مساحت کشور هست، تداوم این نوع توسعه عمودی که سبب معضلات مختلف اجتماعی و فرهنگی و ... شده است چقدر توجیه دارد؟!
🔹تصویر پایین نمودار، شهری رويايى و كوچك در جنوب شرقی فرانسه است با نام "رحمه الله: Ramatuelle" که نامش از واژگان قرآنی گرفته شده است! اين شهر کوچک در قرن نهم ميلادى توسط مسلمانان اندلس ایجاد شد و جالب آنکه مسلمانان، چیدمان خانهها را به نحوی تدبیر کردهاند که به بهترین نحو ممکن، تداعی کننده آیه ۸۷ سوره یونس است: "وَاجْعلُوا بُيوتكُمْ قِبْلة: و خانههایتان را روبروی هم قرار دهید".
* دکتر منان رئیسی