🌷نکته تفسیری صفحه ۲۲۷🌷 پسر نوح با بدان بنشست: وقتی وعده‏ ی خدا نزدیک شد و حضـرت نوح، به فرمان پروردگار، افراد باایمان و خانواده اش را بر کشتی سوار کرد، دو تن از اعضای خانواده‏ اش همراه او سوار نشدند: همسـرش که از گذشته کافر و بی ایمان بود، و «کنعان»، پسر نوح. حضرت نوح تا آن زمان نمی دانست که پسرش ایمان ندارد. به ‏همین‏ علّت، هنگامی که بر کشتی سوار شد، او را صدا زد و فرمود: «پسرم، با ما بر کشتی سوار شو و همراه کافران نباش.» کنعان که مانند گذشته سخنان پدرش را باور نمی کرد، به او گفت: «(چیز مهمّی نیست، پدر؛) به بالای کوهی می روم تا از توفان در امان بمانم.» نوح فرمود: «امروز هیچ کس و هیچ‏ چیزی نمی تواند تو را از عذاب خدا حفظ کند...» در همین حال بود که موج غول‏ پیکری بین پدر و پسر جدایی انداخت و کنعان را در میان آبهای خروشان فرو برد. چون پیش از توفان، خدا به حضرت نوح وعده داده بود که خانواده اش را نجات می دهد و نوح هنوز نمی‏دانست که فرزندش ایمان نداشته است، پس از پایان توفان، به درگاه خدا رو کرد و با ادب و احترام گفت: «پروردگارا، پسرم از خانواده‏ ی من بود، و وعده‏ ی تو حق است. البتّه تو بهترین حکم را می فرمایی و هر آنچه را که درست باشد، انجام می دهی.» در این هنگام، خدا به نوح وحی فرستاد: «ای نوح، او از خانواده‏ ی تو نبود. او فرد ناشایستی بود. به‏ همین ‏علّت، چیزی را که نمی دانی، از من مخواه!» آری، اگرچه کنعان بظاهر پسر نوح بود، با جدایی از راه پدر، نسبت خود را نیز با او قطع کرد. این ماجرا، گویای این حقیقت بسیار مهم است که از نظر خدا، ارزش و اصالت، با نسبت های اعتقادی و ایمانی است؛ و نه نسبت های خونی و ظاهری. این حقیقت بارها در سخنان پیشوایان دین نیز تکرار شده است که داشتن نسبت خونی با ایشان، بدون پیروی و اطاعت از راه و روش آنان، فایده ای ندارد. در روایتی از امام رضا می‏خوانیم: «کنعان واقعاً فرزند نوح بود؛ امّا هنگامی که گناه کرد و از جاده‏ ی اطاعت خدا خارج شد، خدا فرزندی او را با نوح نفی کرد. به ‏همین‏ صورت، کسانی که از خویشاوندان ما باشند، ولی خدا را اطاعت نکنند، از ما نیستند.» در مقابل، قرآن و اهلبیت به ما می آموزند که پیروان راستین دین خدا، نزدیکان حقیقی پیشوایان دین هستند؛ تا آنجا که پیامبر در مورد شخصِ باایمان و پرهیزکاری مانند «سلمان فارسی» که هیچ نسبت خونی و قومی با آن حضرت نداشت، فرمود: «سلمان از ما اهل بیت است.» امیر مؤمنان علی در سخن بسیار آموزنده ای فرموده است: «دوست محمّد کسی است که از خدا اطاعت کند؛ هرچند نسبت خونی اش با او دور باشد، و دشمن محمّد، کسی است که خدا را نافرمانی کند؛ هرچند نسبتش در ظاهر با او نزدیک باشد.» 🕊