🌷نکته تفسیری صفحه ۲۷۵🌷 دو مثال زیبا برای آشنایی بیشتر با خدای یگانه: بدون‏ شك نخستین و مهم ترین دعوت قرآن، دعوت به خدای یگانه و یكتاپرستی است؛ دعوتی که به صورت¬های گوناگونی در قرآن طرح شده است. این آیات نیز با دو مثال زیبا، مردم را به خدای یكتا توجه داده و توحید و یكتاپرستی را با شرك و چندخدایی مقایسه کرده است. در مثال یکم، دو شخصِ متفاوت فرض شده اند؛ یكی، برده‏ ی زرخریدی كه مالك هیچ چیز حتّی مالك خودش نیست و به خودی خود، حقّ انجام هیچ كاری را ندارد و تنها كارهایی را می کند كه اربابش دستور می دهد؛ در مقابل، شخصی كه آزاد و صاحب مال و ثروت فراوان است و در هر زمان كه بخواهد، آشكارا یا پنهان از مال و ثروتش خرج می¬كند. خدا با این مثالِ روشن و زیبا، كسانی را كه دنبال معبودان باطل و دروغین هستند، به این نكته توجه می دهد كه خدایان ایشان، نه تنها مالك هیچ چیزی در این جهان نیستند، مالك وجود خودشان هم نیستند و بدون اختیار خودشان، روزی به هستی پا گذاشته اند و روزی از میان می روند. آیا چنین موجودات ضعیف و ناچیزی، با خدای توانا و بی نیاز كه تمام جهان هستی به خواست و اراده‏ی او پدید آمده و هر گونه بخواهد، در آن دخل و تصرّف می كند و همیشه زنده است و هیچ گاه نمی میرد، یكسان هستند؟ پاسخ روشن است. به‏ همین‏ سبب، در پایان آیه‏ ی 75 می-فرماید: «اَلحَمدُ لِله»؛ یعنی سپاس و ستایش برای خداست و تنها او سزاوار پرستش و بزرگ داشت است. آیه ی 76 نیز با همین روش، تقابل توحید و شرك را برای مردم ترسیم می كند و سستی تفكّر مشـركان را به اثبات می رساند. در این مثال نیز دو نفر فرض شده اند: یكی، شخص لال و گنگی است كه نه چیزی می فهمد و نه می تواند چیزی را به دیگران بفهماند و هیچ كار مفیدی از او ساخته نیست. او به هر جا و برای هر كاری كه فرستاده می شود، دست خالی باز می گردد و هیچ خوبی و خیری ارمغان نمی آورد و در تمام كارها، سربارِ كسی است كه از او مراقبت می كند و هیچ اختیاری از خودش ندارد. شخص دیگر، در سلامت كامل جسمی و روحی به سر می برد و همیشه دیگران را به میانه روی در كارها و پرهیز از افراط و تفریط توصیه می كند و زندگی خودش را نیز بر اساس درست كاری و راستی بنا کرده، همه‏ ی كارهایش پسندیده و زیباست. آیا این دو نفر مقایسه شدنی هستند؟ پاسخ این سؤال نیز مشخص است. بت های بی جان و معبودان باطل مشركان، مانند شخص نخست هستند؛ نه چیزی را می فهمند، نه می توانند حقیقتی را بیان كنند، تمام هستی و وجودشان به خدا وابسته است و هیچ كار مفیدی در جهان انجام نمی دهند. آیا چنین موجودات بی خاصّیتی، با خدای یكتا كه جهان شگفت انگیز را آفریده و وجودش سراسر درستی، پاكی، راستی و عدالت است و با پیامبرانش مردم را به راه راست دعوت می كند و كسانی را كه به دعوت او پاسخ مثبت دهند، به سعادت جاودان هدایت می كند، برابر هستند؟ پس چه زیانی از این بالاتر كه برترین مخلوق خدا یعنی انسان در برابر موجوداتی پست و بی ارزش به خاك بیفتد و عمری را به عبادت آنان سپری كند ؟! و چه سعادتی از این والاتر كه انسان در برابر خدای بی نیاز كه علم و قدرتش بی نهایت است، سر تعظیم فرود آورد و برنامه‏ ی زندگی اش را از خدای بی همتا فراگیرد 🕊