.
همینکه قلبت پاک باشه کافیه؟
جهاد با نفس (۴۲)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۴۲ که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
حضرت امیر(ع) فرمود:
«لَأَنْسُبَنَّ اَلْإِسْلاَمَ نِسْبَةً لاَ يَنْسُبُهُ أَحَدٌ قَبْلِي وَ لاَ يَنْسُبُهُ أَحَدٌ بَعْدِي إِلاَّ بِمِثْلِ ذَلِكَ إِنَّ اَلْإِسْلاَمَ هُوَ اَلتَّسْلِيمُ وَ اَلتَّسْلِيمَ هُوَ اَلْيَقِينُ وَ اَلْيَقِينَ هُوَ اَلتَّصْدِيقُ وَ اَلتَّصْدِيقَ هُوَ اَلْإِقْرَارُ وَ اَلْإِقْرَارَ هُوَ اَلْعَمَلُ وَ اَلْعَمَلَ هُوَ اَلْأَدَاءُ إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ لَمْ يَأْخُذْ دِينَهُ عَنْ رَأْيِهِ وَ لَكِنْ أَتَاهُ مِنْ رَبِّهِ فَأَخَذَهُ إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ يُرَى يَقِينُهُ فِي عَمَلِهِ وَ اَلْكَافِرَ يُرَى إِنْكَارُهُ فِي عَمَلِهِ فَوَ اَلَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا عَرَفُوا أَمْرَهُمْ فَاعْتَبِرُوا إِنْكَارَ اَلْكَافِرِينَ وَ اَلْمُنَافِقِينَ بِأَعْمَالِهِمُ اَلْخَبِيثَةِ ».
نسبتى براى اسلام بيان كنم كه كسى جز من نكرده باشد و پس از من هم كسى جز بمانند من بيان نكند: همانا اسلام همان تسليم است و تسليم همان يقين و يقين همان تصديق و تصديق همان اقرار و اقرار همان عمل و عمل همان اداء، همانا مؤمن دينش را از رأيش نگرفته، بلكه از جانب پروردگارش آمده و از او گرفته است، همانا مؤمن يقينش در عملش ديده مىشود و كافر هم انكارش در عملش ديده مىشود، قسم بآن كه جانم در دست اوست كه آنها امر دين خود را نشناختند، پس شما انكار كافران و و منافقان را از رفتارشان به دست آورید.
🟢قلب پاک🔁 رفتار پاک
این حدیث از جمله احادیثی است که ملاک مسلمانی را رفتار مسلمانانه دانسته است
این حدیث پاسخی است بر ادعای افراد که داشتن قلب پاک بدون نماز و روزه و بقیه شرعیات را ادعا میکنند.
قلب پاک و به تعبیر قرآن کریم «قلب سلیم»رفتار و کردار و گفتار انسان را نورانی ساخته و خروجی آن عمل صالح، انجام واجبات و ترک محرمات است.
نمی شود کسی مدعی قلبی پاک باشد، اما رفتارش مبتنی بر گناه، معصیت، وسوسه های شیطانی و هوس های آلوده باشد.
خداوند می فرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ»
🟢ایمان و عمل صالح
«إِنَّ الْإِنْسانَ لَفی خُسْر إِلاَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ».انسان ها همه در زیانند؛ مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند.
طبق آیه فوق ،اگر قرار بود قلب پاک به عنوان تنها مبنای ارزیابی اعمال کافی باشد، دیگر تأکید بر عمل صالح در قرآن و دستورات دینی معنا نداشت. وانگهی، اگر ملاک ایمان و تقوی صرفا داشتن قلب پاک بود؛ پس این همه امر و نهی، واجب و مستحب و آداب و احکام، که در قرآن کریم آمده، برای چه بود!
🌸شعر
هرکه باشد اهل ایمان ای عزیز
پاک دارد چار چیز از چارچیز
از حسد اول تو دل را پاک دار
خویشتن را بعد از آن مومن شمار
پاک دار از کذب و از غیبت زبان
تا که ایمانت نیفتد در زیان
پاک اگر داری عمل را از ریا
شمع ایمان ترا باشد ضیا
چون شکم را پاک داری از حرام
مرد ایمان دار باشی والسلام
🟢گستره عمل صالح
بزرگی یا کوچکی عمل مهم نیست، لذا اگر سنگی در وسط راه مردم افتاده باشد و انسان با نوک پا، آن را به کناری بزند تا مزاحم عبور و مرور مردم نباشد، این کار خود عملی صالح محسوب میشود. همانطور که در قرآن هم آمده است: «فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ»
پس دامنهی عمل صالح بسیار گسترده است و شامل همهی امور واجب، مستحب، کمک به نیازمندان، ساختن مدارس، مۆسسات خیریه و... میشود.
💠داستان
مرد عربى خدمت پيامبر(ص) آمد و عرض كرد: «علِّمنى ممّا علّمك اللّه»؛ از آنچه خدا به تو آموخته به من بياموز. پيامبر(ص) او را به يكى از يارانش سپرد تا آيات قرآن را به او تعليم دهد، او سوره «إِذَا زُلْزِلَتْ الاَْرْضُ» را تا آخر به او تعليم داد، آن مرد از جا برخاست و گفت: «همين مرا كافى است»!
و در روايت ديگرى آمده است كه گفت: «تَكْفينى هذه الآيَةُ»؛ يعنى همين آيه آخر سوره: «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّة خَيْراً يَرَه...» مرا كفايت مى كند،مرد عرب خداحافظى كرد و رفت
پيامبر اكرم(ص) فرمود: «او را به حال خود واگذاريد كه مرد فقيهى شد» و روايت ديگرى آمده است كه فرمود: «اِنْصَرَفَ الرَّجُلُ و هُوَ فقيهٌ» ؛او فقيه شد و بازگشت.(۲)
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۰
.
۲.پیام قرآن،ج۸، ص۹۷.
.