🔖 دوازدهمين جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی (بخش اول)
بسم الله الرحمن الرحیم
▫️شب میلاد با سعادت سیدالشهداء علیه السلام است ضمن تبریک این عید شریف و اعیاد پیش رو چون جلسه تفسیر است به ذکر نکته ای در فضیلت سیدالشهداء علیه السلام و نکته ای در خصوص جهاد سیدالشهدا علیه السلام که جهادی تبیین محور بود، اکتفا می کنم. برای درک عظمت حضرت سیدالشهداء علیه السلام همین بس که مىبینیم با اینكه امام حسن علیه السلام برادر بزرگتر و امام زمان آنحضرت بود، فوقالعاده به شخصیت ایشان احترام مىگذاشت. ابوحازم الاعرج، سلمة بن دینار، دانشمند، قاضى و بزرگ مدینه نقل مىكند: «امام حسن(ع)، امام حسین(ع) را آنقدر گرامى مىداشت كه گویى امام حسین(ع) از ایشان بزرگتر است. روزى ابن عباس از ایشان علت این همه احترام نسبت به امام حسین(ع) را پرسید. حضرت مجتبى(ع) فرمودند: «من عظمت و شُكوه و مهابتى مانند مهابت امیرالمؤمنین علیه السلام در او میبینم.» بارها اتفاق افتاده بود كه در جلسهاى در محضر امام حسن(ع) بودیم، اما همین كه امام حسین(ع) وارد مىشدند، رنگ چهره مبارك امام حسن(ع) تغییر مىكرد» (كان الحسن علیه السلام یعظّم الحسین حتّى كأنّه هو أسنُّ منه، قال ابن عبّاس: و قد سألته عن ذلك، سمعت الحسن و هو یقول: انّى لأهابه كهیبة أمیرالمؤمنین علیه السّلام و لقد كان یجلس معنا بلا خلاف حتّى إذا جاء الحسین علیه السّلام غیّرها (سفینة البحار، ج2، ص198)).
▫️نكته مهمى كه در جهاد حسینى(علیه السلام) باید بدان توجه داشت این است كه اساسا حركت حضرت نه تنها جهادى خاموش نبود بلكه جهادى كاملا روشن و تبیینمحور بود. به بیان رهبر معظم انقلاب، مبناى مهم قیام حسینى(ع) تبیین بود: «امام حسین را فقط به جنگ روز عاشورا نباید شناخت؛ آن یك بخش از جهاد امام حسین است. به تبیین او، امر به معروف او، نهى از منكر او، توضیح مسائل گوناگون در منى و عرفات، خطاب به علما و نخبگان باید شناخت».
▫️در توضیح این نكته یادآور مىشود هرچند بسیارى بر این باورند كه قیام سالار شهیدان از مقطع مرگ معاویة بن ابى سفیان در 15 رجب سال 60 هجرى و بهحكومت رسیدن یزید وارد مرحله عملیاتى شد، ولى با یك نگاه تحلیل تاریخى، مىتوان گفت شروع نهضت عاشورا از مقطع خطبه آنحضرت، در سال 59 ه.ق، یك سال قبل از مرگ معاویه در سرزمین منا است.
▫️در این سال، حضرت بههمراه عبدالله بن عباس و عبدالله بن جعفر به حج رفتند. امام مردان، زنان، یاران بنىهاشم و آن عده از انصار را كه او و خاندانش را مىشناختند جمع كرد. سپس چند نفر را فرستادند و به آنها امر فرمودند: همه كسانى را كه امسال از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه و آله) معروف به صلاح و عبادتاند و به حج آمدهاند، نزد من جمع كنید. در پى این دعوت بیش از هفتصد نفر كه بیشتر آنان از تابعین و حدود دویست نفر از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه و آله) بودند در منا در خیمه آنحضرت گرد آمدند و امام در میان آنان براى ایراد خطبه برخاستند.
▫️خطبه مِنا را مىتوان آهنگ رسمى طلیعه كربلا و حماسه عاشورا نامید، چراكه براى نخستین بار در چنان شرایطى و در یك تریبون رسمى، امام علیه السلام در همایشى، بزرگان دین و سیاست را دور هم جمع كرده و ضمن اعلام هشدار و بیدار نمودن فطرتهاى خوابآلود مسلمین، رنجهاى حقیقى كه دامن اسلام و مسلمین گرفته را معرّفى كرده و با شدّت از آن اعمال و عُمّال برائت جستند.
▫️حضرت در این خطبه شریف جوانب مختلف اجتماعى مذهبى دوران پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام و علّت تسلّط معاویه بن ابى سفیان بر جامعه اسلامى انگیزهى به دست گرفتن سرنوشت مسلمین توسّط این دشمن دیرینه اسلام را مطرح كرد.
▫️سپس به خطرهایى كه آینده اسلام را تهدید مىكند اشاره نمود و زنگ خطر را به حركت در آورد كه اگر مسلمانان قیام نكنند و سران قوم و آگاهان ملّت به خود نیایند و وظیفه خود را انجام ندهند، نه تنها چراغ پرفروغ رسالت بىفروغ، بلكه مشعل فروزان نبوّت با دست دشمنان به خاموشى خواهد گرایید.
🔻خطبه منائیه سیدالشهداء(ع) سه محور اساسى داشت:
▫️۱) فضائل امام على(ع) و اهل بیت(ع) و بیان آیات و روایاتى كه در شأن، منزلت و فضیلت اهلبیت، مخصوصاً امام على(ع) نازل و بیان شده است؛ ازجمله سد ابواب، واقعه غدیر خم، مباهله، فتح خیبر بهدست امام على(ع) و حدیث ثقلین.
▫️۲) دعوت به امر به معروف و نهى از منكر و تأكید بر اهمیت این وظیفه اسلامى.
▫️۳) یادآورى وظیفه علما و لزوم قیام آنان در مقابل ستمگران و مفاسد، و نیز گوشزد كردن مضرات سكوت عالمان در مقابل زورگویان و آثار زیانبار و خطرناك سهلانگارى آنان از انجام این وظیفه بزرگ الهى.
📌ادامه دارد ...