سوال:
🔸طی یک ماه اخیر در بستر تلگرام، انواع مختلف بازیها مانند ناتکوین، همستر و ... راهاندازی شده است که توجه بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را به خود جلب کرده است. مطابق وعدهای که مدیران این بازیها دادهاند پس از کسب امتیاز در قالب سکه، این سکهها قیمتگذاری شده و قابل خرید و فروش خواهد بود. برای نمونه یکی از این بازیها، فرآیندهای خود را تکمیل کرده و در نهایت تبدیل به ارز دیجیتال شده و هم اکنون عدهای از آن بهرهمند شدهاند. به نظر حضرتعالی آیا مشارکت در این برنامهها و کسب درآمد احتمالی از این روش مجاز است یا خیر؟
پاسخ:
باسمه تعالی
همان گونه که قبلاً بیان شده است:به طور کلی اگر رمزارزی دارای مالیت عرفی و ارزش عقلایی باشد و مشکلی مانند «احتمال عقلایی ضرر قابل توجه» در آن نباشد، از نظر شرعی دارای ارزش و مالیت خواهد بود و در اختیار قرار دادن دانش فنی، سرمایه گذاری و انجام فرآیند ماینینگ برای تولید این نوع رمزارز و نیز خرید و فروش آن جایز است.
بنابراین اگر رمزارزی مثلاً به دلیل سرعت نقل و انتقال و ارزانی نقل و انتقال، ارزش مبادله ای داشته باشد و افزون بر آن یکی از دو حالت زیر در مورد آن احراز شود، از نظر شرعی دارای ارزش و مالیت خواهد بود و در اختیار قرار دادن دانش فنی، سرمایه گذاری و انجام فرآیند ماینینگ برای تولید این نوع رمزارز و نیز خرید و فروش آن جایز است.
این دو حالت عبارتند از :
الف ـ هیچ شخص یا سازمان یا دولتی، هیچ گونه تسلطی بر سیستم آن رمزارز یا هیچ گونه نظارتی بر نقل و انتقالات آن ندارد. (البته چنین فرضی بسیار دور از واقعیت به نظر میرسد.)
ب ـ شخص یا سازمان یا دولتی بر آن نظارت و تسلط داشته باشد، ولی آن شخص یا سازمان یا دولت، شناخته شده و معتبر باشد که با ملاحظۀ اعتبار و حیثیت آن در جامعه و جهان ، احتمال ایجاد اختلال در سیستم این رمزارز و یا از بین بردن آن در نظر عقلا منتفی باشد.
در این موارد از جهات یاد شده، رمزارز مزبور با مشکل «احتمال عقلائی ضرر قابل توجه» مواجه نیست و از نظر شرعی دارای ارزش و مالیت خواهد بود و در اختیار قرارد دادن دانش فنی، سرمایه گذاری و انجام فرآیند ماینینگ برای تولید این نوع رمزارز و نیز خرید و فروش آن جایز است.
با توجه به این توضیحات از آنجایی که سکه های حاصل از بازی های مانند نات کوین، همستر و ... از نظر شخص یا سازمان یا دولتی که بر آن نظارت و تسلط دارد، وضعیت مشخصی ندارد، مبادله با آن جایز نیست، مگر این که احراز شود هیچ گونه ضرری متوجه صاحبان و استخراج کنندگان آن نمی شود. البته به نظر می رسد استخراج آن به شکلی بیمارگونه اشخاص را از فعالیت های سالم اقتصادی باز می دارد و امید واهی به دستیابی به ثروتی کلان از این طریق افراد را به بیماری های مختلف جسمی و روانی گرفتار می کند، بنا بر این، گسترش بازی با این گونه بازی ها ظاهراً نوعی آسیب اجتماعی است که برخی مشکلات موجود باعث اقبال به آن شده و باید از سوی مسئولان با کارشناسی دقیق شناسایی و درمان شود و از این جهت حتی پرداختن به این بازی ها خالی از مشکل نیست و بنا بر احتیاط واجب، باید از آن اجتناب شود.
#احکام
#رمز_ارز
#نات_کوین_همستر_تلگرام
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
✉️ 30004954
🆔
@hadavi_estefta
📚
http://hadavi.info/fa/archive/question/fa10279