. ⁉️ رابطه تقوا و کسب روزی! 💠 آیا تقوا سبب كسب روزى از مسير غير طبيعى می‌شود؟ 🔻پاسخ : بى ترديد نقش تقوا در توسعه اقتصادى، در امتداد كار و تلاش است و نه در عرض آن. دلايل روشن اين مدعا از اين قرار است: ❀ يك. شيوه مسلّم پيامبران و رسولان گرامى و پيشوايان دين كه قله هاى بلند تقوا و توكّل به شمار مى‌روند، به روشنى گواهى مى‌دهد كه نقش تقوا و توكّل در زندگى ايشان در امتداد كار و تلاش، و نه به موازات آن، بوده است. ❀ دو . آيات و روايات فراوان مردم را به سختكوشى و كار فرا مى‌خوانند و از مسلمانان مى‌خواهند كه نيازهاى زندگى خود را از رهگذر تحمل سختى و رنج در اين راه تأمين كنند؛ و نيز سستى و سهل انگارى را زمينه ساز فقر و واپس ماندگى مى‌شمارند و كسى را كه سربار جامعه باشد، نكوهش مى‌كنند و حتّى آن كس را كه در برآوردن نيازهاى خانواده‌اش كوتاهى ورزد و به مسؤوليت خود در اين زمينه عمل نكند، ملعون و گناهكار شمرده‌اند . اين همه نشان مى‌دهد كه نقش تقوا در امتداد عمل، و نه در عرض آن است . ❀ سه. احاديث موجود در تفسير آيه مبارك : ⚜️ «وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُو مَخْرَجًا * وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَحْتَسِبُ» (۱) هر كه تقواى خدا را پيشه كند، خداوند براى وى راه برون شدن قرار مى‌دهد * و به گونه‌اى كه محاسبه نتوان كرد، روزى اش مى‌دهد . بهترين گواه براى مدعاى ما است.آن گاه كه (ﷺ) شنيد گروهى از صحابه حقيقت اين آيه را درك نكرده و آن را به نحو صحيح درنيافته و كار و تلاش را رها كرده و تنها به عبادت روى آورده‌اند، آنان را فرا خواند و پرسيد: «چرا به اين كار روى آورديد؟» گفتند : «اى رسول خدا! تو روزى ما را تضمين فرمودى؛ پس ما به عبادت روى آورديم» . 🔅پيامبر فرمود : «هر آينه هر كس چنين كند، دعايش مستجاب نگردد.وظيفه شما كسب روزى است» .(۲) بدين ترتيب، چه بسا پرسيده شود كه تقوا در كنار كار و تلاش چه تأثيرى در توسعه اقتصادى دارد و چگونه مى‌توان اين تأثير را دريافت و تعيين نمود . 🚩 از متون اسلامى مى‌توان دريافت كه تقوا در كنار عمل دو اثر مهم در توسعه اقتصادى دارد: ✧ يك. تقوا سبب مى‌شود كه كار داراى بركت گردد و نتايج و دستاوردهاى آن فراتر از محاسبات عادى شود.به تعبير قرآن كريم، در اين حال بركات خداوند از آسمان و زمين فرود آمده، از هر سو جامعه را دربرمى‌گيرد .(۳) ✧ دو . آن گاه كه سبب هاى مادى از رسيدن به مقصود در مى‌مانند و تلاش ها به جايى نمى‌رسد، تقوا همچون پنجره‌اى از غيب به روى انسان باز مى‌شود و چون هديه‌اى از آسمان فرود مى‌آيد و روزى انسان را از طريقى غير عادى فراهم مى‌كند. بدين سان، تقوا در كنار عمل، نه تنها مانع توسعه اقتصادى نيست، بلكه از مبانى ارزشى آن به شمار مى‌رود، ... از اين گذشته، گاه حكمت خداوند اقتضا مى‌كند كه بدون كار و تلاش، كسى به روزى دست يابد تا مردم روزى دهنده حقيقى خود را بهتر بشناسند. شايد نيز خداوند سبحان حكمت ديگرى از اين كار داشته باشد. مثال اين حالت را قرآن كريم براى حضرت مريم بيان فرموده است: «كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا قَالَ يَـمَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هَـذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ» ؛(۴) هرگاه زكريا به نمازخانه بر او در مى‌آمد، نزد او روزى‌اى مى‌يافت.گفت: اى مريم! اين از كجا براى تو رسيد؟ گفت : از نزد خدا ؛ كه خدا هر كه را بخواهد بى شمار روزى مى‌دهد . البته اين حالت ها كميابند و چنان كه اشاره شد تابع حكمت خاصى هستند كه آن ها را اقتضا نموده است و با ضرورى بودنِ كار براى نقش آفرينىِ تقوا در ساير موارد منافات ندارد . ا - - - - - ۱) الطلاق، ۲و۳ ۲) عوالی اللآلی: ج۲ ص ۱۰۸ ۳) «اگر اهل سرزمين ها ايمان مى‌آوردند و تقوا مى‌ورزيدند، هر آينه بركت هاى آسمان و زمين را بر ايشان مى‌گشاديم .»(اعراف : ۹۶) ۴) آل عمران : ۳۷. ✍️ ، 📚 توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج۲ ص۵۰۳ @hadithnet | معارف حدیث