✅پیروزی واقعی(قسمت دوم)
✍محمد جواد کریمی
امام صادق علیه‌السلام:
وَ مَنَحَ النُّصْحَ وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ مِنَ الْجَهالَةِ وَحَیْرَةِ الضَّلالَةِ ... و بی دریغ خیرخواهی کرد و جان خود را در راه تو داد ؛ تا بندگانت را از جهالت و نادانی و گمراهی برهاند.(۱)
🔰۱- امام حسین علیه السلام در خطبه‌ای که در منزل بَیَضَه خواند، فرمود:
«أيُّهَا النّاسُ ! إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله قالَ : «مَن رَأى سُلطاناً جائِراً ، مُستَحِلّاً لِحُرَم اللَّهِ ، ناكِثاً لِعَهدِ اللَّهِ ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسولِ اللَّهِ ، يَعمَلُ في عِبادِ اللَّهِ بِالإِثمِ وَالعُدوانِ ، فَلَم يُغَيِّر عَلَيهِ بِفِعلٍ ولا قَولٍ ، كانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أن يُدخِلَهُ مُدخَلَهُ» . ألا وإنَّ هؤُلاءِ قَد لَزِموا طاعَةَ الشَّيطانِ ، وتَرَكوا طاعَةَ الرَّحمنِ ، وأظهَرُوا الفَسادَ ، وعَطَّلُوا الحُدودَ ، وَاستَأثَروا بِالفَي‌ءِ ، وأحَلّوا حَرامَ اللَّهِ ، وحَرَّموا حَلالَهُ ، وأنا أحَقُّ مَن غَيَّرَ....» [۱]
اى مردم! پیامبر خدا(ص) فرمودند: «هر کس سلطان ستمگرى را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده، پیمان الهى را شکسته و با سنّت رسول خدا مخالفت ورزیده، در میان بندگان خدا به ستم رفتار مى کند; و او با زبان و کردارش با وى به مخالفت بر نخیزد، سزاوار است خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر (دوزخ) بیاندازد».
هان اى مردم! این گروه (بنى امیّه) به طاعت شیطان پایبند شده و از پیروى خداوند سرپیچى کرده اند، فساد را آشکار ساخته و حدود الهى را تعطیل کرده اند. آنان بیت المال را به انحصار خویش درآورده، حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام شمرده اند و من (که فرزند رسول خدایم) به قیام براى تغییر این اوضاع، از همه کس سزاوارترم.
🔸در این خطبه امام حسین علیه السلام با استناد به حدیث رسول خدا (ص) لزوم عمل به فریضه الهی -بر زمین مانده -امر به معروف و نهی از منکر را در برابر مظالم و مفاسد حکومت اموی به مردم متذکر می شوند. و در عین حال به علت و انگیزه امتناع خویش از بیعت با یزید بن معاویه اشاره می فرمایند.
🔰۲- امام حسین(ع) در منزلگاه «عذیب الهجانات» قبل از ورود به کربلا ضمن خطبه‌ای فرمودند:
«إِنَّهُ قَدْ نَزَلَ بِنَا مِنَ الْأَمْرِ مَا قَدْ تَرَوْنَ وَ إِنَّ الدُّنْیَا قَدْ تَغَیَّرَتْ وَ تَنَکَّرَتْ وَ أَدْبَرَ مَعْرُوفُهَا وَ اسْتَمَرَّتْ حِذَاءً وَ لَمْ تَبْقَ مِنْهَا إِلَّا صُبَابَةٌ کَصُبَابَةِ الْإِنَاءِ وَ خَسِیسُ عَیْشٍ کَالْمَرْعَی الْوَبِیلِ أَ لَا تَرَوْنَ إِلَی الْحَقِّ لَا یُعْمَلُ بِهِ وَ إِلَی الْبَاطِلِ لَا یُتَنَاهَی عَنْهُ لِیَرْغَبِ الْمُؤْمِنُ فِی لِقَاءِ رَبِّهِ مُحِقّاً فَإِنِّی لَا أَرَی الْمَوْتَ إِلَّا سَعَادَةً وَ الْحَیَاةَ مَعَ الظَّالِمِینَ إِلَّا بَرَما؛ همانا آنچه را بر ما وارد شده است شما مشاهده میکنید، دنیا تغییر چهره داده و ناشناخته و نیکویی از آن رویگردان شده است و این روند با سرعت ادامه دارد و چیزی از آن جز تهماندهای همانند تهمانده آب در میان ظرف و جز یک زندگی پست مانند چراگاه بد (مانند شورهزار) نمانده است. آیا نمینگرید که به حق عمل نمیشود و از باطل جلوگیری نمیشود؟ با این وضع مؤمن باید به لقای پروردگارش (شهادت) اشتیاق یابد، همانا من مرگ را جز سعادت، و زندگی با ستمگران را جز ملامت و ناراحتی نمینگرم».
🔸این خطبه مشتمل بر فرازهای بسیار تأمل برانگیز است که حاکی از شرایط سخت فتنهگون آن دوران است، به این صورت که فرمودند نیکی (معروف) از دنیا پشت کرده است و چیزی از (ارزشهای) آن جز اندکی باقی نمانده است و در بیان علت این امر به دو مورد اشاره فرمودند:
۱ـ آیا نمیبینید به حق عمل نمیشود.«الْحَقِّ لَا یُعْمَلُ به»
۲ـ و از باطل جلوگیری نمیشود.« وَ إِلَی الْبَاطِلِ لَا یُتَنَاهَی عنه».
سپس در اشاره به وظیفه مؤمن فرمودند اگر فرد مؤمن در چنین شرایطی ـ روزگاری که به حق عمل نمیشود و از باطل جلوگیری نمیشود ـ قرار گرفت، لِیَرْغَبِ الْمُؤْمِنُ فِی لِقَاءِ رَبِّهِ مُحِقّاً؛ باید به لقای خدایش (شهادت) اشتیاق بورزد؛ یعنی مهیای شهادت باشد.
🔶در زیارت مخصوص آن حضرت گواهی می دهیم:
أشْهَدُ أنَّک قَد اَمَرتَ بِالْقِسطِ وَ ٱلْعَدلِ وَ دَعَوْتَ إلیهِمَا وَ أنَّک صَادِقٌ صدِّیقٌ،صَدَقتَ فِیها دَعَوْتَ إلیه.(۴)
ای حسین! من گواهی می دهم که تو به اجرای قسط و عدل فرمان دادی، و جامعه اسلامی را به قسط و عدل فراخواندی. و تو راستگویی و صدیقی، و به هرچه فراخواندی صادقانه فراخواندی.
📚 منابع:
۱- زیارت اربعین.
۲- تاریخ طبری،ج ۴,ص۳۰۴ و مقتل خوارزمی، ج ۱, ص ۲۳۴.
۳- مقتل خوارزمی، ج ۱, ص ۱۸۸.
۴- مفاتیح الجنان، زیارت اول ماه رجب، ص ۸۵۸.@hafezan_vahy