❓گاهی سوال میشود که حرف اقتصاد اسلامی چیست؟
✅ اقتصاد اسلامی حرفهای فراوان دارد. نه فهم آن چندان مشکل است و نه عمل به آن غیر ممکن. اما
عزم جزم میخواهد و اعتقاد به نصرت رب.
🔹از جمله اصول اساسی در اقتصاد اسلامی، توزیع همگانی ثروتهای عمومی و جلوگیری از تمرکز ثروت در دست عدهای خاص است. این مسئله را به وضوح میتوان در آیه ۷ از سوره مبارکه حشر مشاهده کرد:
مَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰ فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ كَيۡ لَا يَكُونَ دُولَةَۢ بَيۡنَ ٱلۡأَغۡنِيَآءِ مِنكُمۡۚ وَمَآ ءَاتَىٰكُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰكُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
آنچه خدا از [اموال و زمين هاى] اهل آن آبادى ها به پيامبرانش بازگرداند اختصاص به خدا و پيامبر و اهل بيت پيامبر و يتيمان و مستمندان و در راه ماندگان دارد، تا ميان ثرومندان شما دست به دست نگردد و [از اموال و احكام و معارف دينى] آنچه را پيامبر به شما عطا كرد بگيريد و از آنچه شما را نهى كرد، باز ايستيد و از خدا پروا كنيد؛ زيرا خدا سخت كيفر است.
🔹در اینجا از یک اصل اساسی سخن گفته شده است. اصل جلوگیری از تداول ثروت میان اغنیا. یعنی اگر ساختاری اقتصادی بر این بنا شد که ثروتها را تجمیع کند و آن را در اختیار عدهای معدود گذارد (به هر بهانهای اعم از بهرهوری تا بازده مقیاس یا هر چیز دیگر) در واقع کاری خلاف انجام داده است. تجمیع ثروت در دست ثروتمندان امری ناپسند است. این ناپسند بودن را میتوان در این آیه از استدلال منصوص درون آیه برداشت کرد. چرا که سوال میشود که در سیاق آیه تعلق انفال به خداوند و رسول و ذیالقربی و یتیم و مسکین و ابن سبیل برای این وضع شده است که از تداول ثروت در میان اغنیا جلوگیری کند.
⬅️حال با توجه به سیاق و نتایج این آیه مبارکه:
❓کارکرد بانک چیست؟
❓کارکرد بازار سرمایه چیست؟
❓و به بیان عمومیتر: هدف اقتصاد سرمایهداری چیست؟
❓آیا میتوان به بهانه اینکه ثروتمندان بهتر از فقرا و مردم متوسط با اموال کار میکنند، اموال آنها را تجمیع کرد و در اختیار سرمایهداران قرار داد؟
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi