🔶 بر اساس سند چشم‌انداز نهاد کتابخانه‌های عمومی در افق ۱۴۰۴، قرار بود: ایران جزو ۱۵ کشور برتر دنیا در زمینه‌ی کتابخوانی شود. مسئولان نهاد گزارشی بدهند که اکنون وضع کتابخوانی در کشور چگونه است؟
🔷 بر اساس سند چشم انداز نهاد کتابخانه‌ها باید در سال ۱۴۰۴ سرانه فضای کتابخانه‌ها به هشت متر برای هر ۱۰۰ نفر برسد تا در فهرست ۱۵ کشور برتر قرار بگیریم؛ مسئولان نهاد گزارشی بدهند که برای رسیدن به این چشم انداز چه کردند؟
🔶 بر اساس «سند نهضت مطالعه مفید» (که در تاریخ ۴ آبان ۸۹ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و در تاریخ ۳۰ آذر ابلاع شده است) هر سال باید نیم متر به ازای هر ۱۰۰ نفر به فضای کتابخانه‌های کشور افزوده می‌شد. همچنین بر اساس سند چشم انداز افق ۱۴۰۴ و برنامه چهارم توسعه (تا پایان سال ۱۳۸۸) و وعده‌هایی که مسئولان نهاد در دوره‌های مختلف بار‌ها اعلام کردند؛ قرار بود همه مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت (حدود ۳۳۶ شهر)، کتابخانه مرکزی داشته باشند. برنامه چهارم که هیچ بلکه برنامه‌های پنجم و ششم هم تمام شده است و دعوا بر سر اجرای برنامه هفتم است، اما هنوز برخی مراکز استان‌ها کتابخانه مرکزی ندارند چه برسد به شهر‌های دیگر.
🔷 بر اساس سند چشم انداز افق ۱۴۰۴ تعداد کتاب‌های موجود در کتابخانه‌های عمومی کشور باید به ۳۰۰ میلیون جلد کتاب می‌رسید. به عبارت دیگر سالانه باید ۱۷ میلیون جلد کتاب برای کتابخانه‌ها خریداری می‌شد. مسئولان نهاد گزارشی بدهند که هم اکنون چه تعداد کتاب در کتابخانه‌های عمومی وجود دارد و سرانه امانت کتاب در کشور چقدر است؟
🔶 بر اساس «سند نهضت مطالعه مفید» (که در تاریخ ۴ آبان ۸۹ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و در تاریخ ۳۰ آذر ابلاع شده است) هر سال ۲ درصد از جمعیت کشور عضو کتابخانه‌ها می‌شد. همچنین بر اساس سند چشم انداز ۱۴۰۴، باید تعداد اعضای کتابخانه‌های عمومی کشور به ۲۷ میلیون نفر می‌رسید. این برنامه‌ها چقدر عملی شده است؟ مسئولان نهاد اعلام کنند که هم اکنون چه تعداد از جمعیت کشور عضو کتابخانه‌های عمومی هستند؟
🔷 بر اساس همین اسناد بالادستی، باید ۱۰ هزار کتابخانه روستایی در کشور راه اندازی می‌شد؛ مسئولان نهاد گزارش بدهند که در این سال‌ها چند کتابخانه روستایی راه اندازی کردند؟
🔶 آمار‌های غیررسمی متفاوتی از سرانه مطالعه در کشور وجود داد. محمدمهدی اسماعیلی اخیرا اعلام کرد: سرانه مطالعه روزانه هر ایرانی ۳۵ دقیقه است. به هر حال مسئولان وزارت ارشاد و نهاد کتابخانه‌ها چرا گزارش دقیق و قابل استنادی از میزان و سرانه کتابخوانی نمی‌دهند تا افکار عمومی درباره علمکرد آنها در این زمینه قضاوت کنند؟ مسئولان وزارت ارشاد و نهاد کتابخانه ها چرا نمی گویند برای بالا بردن سرانه مطالعه مردم چه کردند و چقدر موفق بودند؟
✳️ در آستانه سال ۱۴۰۴ هستیم و تقریبا ۱۴ سال از تصویب سند نهضت مطالعه مفید می گذرد. چقدر به اهداف «سند چشم انداز» و «سند نهضت مطالعه مفید» در حوزه کتاب و کتابخوانی دست یافتیم؟ قرار بود «نهضت مطالعه مفید» ایجاد شود، آن نهضت به کجا رسید؟ مسولان نهاد بعد ۱۴ سال به جای کارنامه، برنامه جدید رونمایی می کنند. مسئولان نهاد کتابخانه ها بجای پاسخگویی درباره عملکرد خود برای عملی کردن اسناد قبلی، سند جدید تصویب و رونمایی می کنند. کسی و جایی نیست از مسئولان نهاد کتابخانه ها بپرسد که پس شما در این ۱۴ سال چه می کردید؟
ما ید طولایی در سند نویسی داریم اما برای پیاده کردن همان سندی که نوشتیم پای مان بسیار کوتاه است. ما زبان رسا و بلیغی برای وعده و وعید دادن داریم اما برای پاسخگویی، زبانمان الکن و اخرس است. ما در سند سازی دست مان همیشه باز است اما پای رفتن مان همیشه می لنگد. ما اسناد چند ساله می نویسیم اما وقتی زمان آنها به پایان رسید، باز با کمی تغییر اسامی همان ها را به عنوان سندهای جدید رونمایی می کنیم. دو، سه و چند باره سند می نویسیم و رونمایی می کنیم اما این اسناد چقدر عملی می شود، خدا می داند./یکشنبه ۳ تیر ۱۴۰۳/