جمع‌بندی مناظره‌ی اول ۱) نمره‌ی اخلاق مناظره، قابل‌قبول بود. رحمت الهی بر شهید اخلاق، رئیسی عزیز. ۲) سن بالای نامزدها باعث ریتم کند مناظره شد. اگر مناظره نیم ساعت دیگر طول می‌کشید، معلوم نبود چه بر سر ۵ نامزد بیاید. قاضی‌زاده برعکس بقیه، اواخر مناظره تازه گرم شده‌بود. ۳) نامزدها درصدد جاانداختن شعارهای‌شان بودند. تا حدودی موفق شدند. ۴) در نقدهای به همدیگر، بسیار محتاط و محافظه‌کارانه رفتار کردند. ۵) ریتم کلی مناظره بخاطر نوع برنامه‌ریزی صداوسیما، روان بود. ۶) آقای جلیلی مطابق با سوالات مناظره پیش رفت. جایگاه و اهمیت «برنامه» را در «مدیریت راهبردی» تا حدود زیادی به مخالفان فهیم نشان داد. بسیار محترمانه سخن گفت و نقد کرد.«روایت میدان» نقطه‌ی قوت او بود. ۷) آقای قالیباف خیلی پخته‌تر از دوره‌های گذشته به‌نظر می‌رسید و با تکرار نقاط قوتش سعی در میدان‌داری داشت. هرچند در ساعت پایانی مناظره بسیار خسته به‌نظر می‌رسید. ۸) آقای پزشکیان به‌شدت اصلاح‌طلبان را نگران کرد؛ بی‌برنامه، پر اشتباه و کسل‌کننده! اصلاح‌طلبان عاقل یک مناظره‌ی دیگر به او زمان می‌دهند؛ اما تندروها یقیناً به فکر عبور از پزشکیان‌اند. ۹) آقای قاضی‌زاده شاید گمان می‌کرد انتسابش به دولت برگ برنده‌ی اوست؛ لذا ابتدا با نگاه از بالا به پایین شروع کرد! در ۵ دقیقه‌ی آخر تازه روشن شد و از شهید مظلوم دفاع کرد که دیر شده بود. ۱۰) آقای زاکانی از دوران اوجش فاصله گرفته بود هرچند گاهی دقیق به خال می‌زد. غیر از جلیلی، به تمام نامزدها نقد وارد کرد. نقدهای فنی و ژورنالیستی. ۱۱) آقای پورمحمدی هرچند اواخر مناظره بی‌رمق شده بود، اما نشان داد می‌تواند جای روحانی را به خوبی پر کند! اگر مناظره‌ی دوم همین‌گونه باشد، حتماً اصلاح‌طلبان و اعتدالیون با عبور از پزشکیان، از او حمایت خواهند کرد. ۱۲) واقعاً جا داشت به‌خاطر زحمات فراوان شهیدجمهور، تمام نامزدها ولو بخش اندکی از سخنان‌شان را به او اختصاص می‌دادند. هرچند بعضی فی‌الجمله اشاراتی داشتند. ✍عباس بابائی ۲۹ خرداد ۱۴۰۳