🔰 شیعیان ازبکستان
🔹 شیعیان، ۵درصد مسلمانان ازبکستان را تشکیل میدهند. شیعیان ازبکستان در چند گروه قومی قرار دارند. بیشتر شیعیان در بخارا و سمرقند زندگی میکنند و اکثرا به زبان فارسی تاجیکی صحبت میکنند.
🔹 گروه دیگری نیز شیعیان آذری هستند که در زمان استالین از آذربایجان شوروی به این منطقه تبعید شده و بیشتر آنها در راه آهن به کار گماشته شدهاند. امروز هم بسیاری از فرزندان آنها در کنار راهآهن تاشکند و در محله تزی کوفکا و نیز در روستای چرنی کوفکا سکونت دارند. دسته دیگر نیز شیعیان مِسخِتی هستند که در دره فرغانه ازبکستان زندگی میکنند. آنان توسط استالین از جنوب گرجستان در ۱۹۴۴م به اینجا تبعید شدهاند که آنها هم آذری هستند.
🔹 تعداد شیعیان در ازبکستان به درستی معلوم نیست ولی آمار آنها را حدود ۱/۵ میلیون نفر ذکر میکنند.
🔹 شهرها و مراکز شیعهنشین
شهرهای سمرقند، بخارا، زیرآباد از توابع بخارا، تاشکند، جیزخ، نوایی، خوارزم، قشقوریا و شهر سیردریا از شهرهای مهم شیعهنشین هستند. در سمرقند اکثر شیعیان در محله پنجاب یا محله ایرانیها زندگی میکنند.
🔹 برگزاری مراسم محرم
سابقه سوگواری امام حسین(ع) در منطقه «ترکستان» که شامل ازبکستان نیز میشود، به قرن سوم هجری بازمیگردد. در آن زمان عدهای از خراسان به این منطقه مهاجرت کردند و در اوایل قرن سوم در بخارا و خیوه ساکن شدند و عزاداری امام حسین -ع- را برپا کردند. در قرن بیستم، بهخاطر خشونت دولت کمونیستی، مجالس عزاداری در منازل بهصورت پنهانی برگزار میشد اما پس از فروپاشی شوروی عزاداریها آزاد شد. در سمرقند و بخارا، حسینیههایی نیز ساخته شده و در آن به سوگواری میپردازند.
🔹 در دهه دوم و سوم قرن ۱۲ق و همزمان با ضعف صفویان، حملات ازبکان و افغانان به خراسان گسترش یافت و در حملاتی که صورت گرفت، بهمرور تعداد زیادی ایرانی شیعه به عنوان اسیر به بخارا برده شد. نادرشاه افشار در سال ۱۱۵۸ موفق شد شش هزار خانواده ایرانی که اسیر خان خیوه بودند را آزاد کند. ازبکان که نزدیک به سه قرن با صفویان درگیر بودند، فتاوایی برای اثبات کفر شیعیان داشتند و اسرای ایرانی را مانند برده خریدوفروش میکردند.
🔹 سرانجام شماری از ایرانیان در آن نواحی ماندند و به مقاماتی هم رسیدند که از آن جمله حسین خان ایرانی، حاکم قراکول بود و مذهب تشیع خویش را پنهان میکرد.
t.me/kashmir_merki/40
اندیشه جویان استاد حسن عباسی
📡
@Hasanabbasi_students