#درمحضرعالم_فرزانه 💠 ادای حقوق دیگران و جبران آنها 💠 ✨ .. از ارکان توبه عبارت است از ادای حقوق دیگران و جبران هر حقّی که از هر کسی و از هر مخلوقی تضییع گردیده است . 🔹 در این زمینه هم سالک باید جدّیّت کامل نموده و گذشتهٔ خویش را بخوبی به یاد بیاورد. او باید دقیقا به بررسی پرداخته و فکر بکند که از اول بلوغ و بلکه قبل از بلوغ ، یعنی از همان دوران طفولیّت با چه کسی و با چه کسانی مواجه بوده و چه کسی را اذیت نموده ، توهین کرده ، مورد استهزاء قرارداده ، تحقیر و سرزنش نموده ، به چه کسی ظلم کرده ، و یا از چه کسی غیبت کرده و یا به او تهمت زده و در خصوص او بهتان گفته و به او افتراء بسته ، و نیز ، به چه کسی تندی نموده و بر او خشم گرفته و یا او را ترسانیده و وحشت و نگرانی و اضطراب در #دل او ایجاد کرده و یا موجبات حزن و اندوه او را فراهم نموده است ، 🔅 و همچنین ، چه کسی و چه کسانی را از آنچه خیر و صلاح و منفعت آنها بوده ممانعت کرده و راه را به روی آنها بسته و به نوعی به آنها ضرر رسانیده و موجب حرمان آنها گشته ، و یا بنحوی آنها را از آنچه داشتند کنار زده و محروم نموده ، 💠 و یا با گفتار و رفتار خود موجبات ضرر و فشار گرفتاریها را برای آنان فراهم کرده است. ✨ و همین طور ، باید فکر خود را بکار بیندازد و ببیند به چه کسی ضرر مالی رسانیده و حق مالی چه کسانی به گردن وی هست ؟ 🔹 و نیز ، بررسی کند حقوق چه کسی و یا کسانی را که شرعا بر او واجب و لازم بوده اداء نکرده و یا در ادای آنها قصور نموده است ، مخصوصا حقوق واجب نزدیکان از اهل و عیال و فرزندان و ارحام و ارقاب را؟ ......... #توبه 📚 منبع ؛ کتاب مقالات جلد دوم ، صفحه ۱۰۸ ، حضرت استاد آیت الله محمد شجاعی ٰرضوان الله علیه ٰ @havayee_vesal