📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 80 ⚜️ مبحث نائب فاعل. قسمت 2 ❓حال اگر در کلام، همه این چهار معمول وجود داشته باشد، کدام‌یک نائب از فاعل می‌شود؟ آیا ترتیب خاصی بین این‌ها وجود دارد؟ 📂 در عبائر نحوی‌ها می‌توان به دو تقریب دست یافت. 1️⃣ این موارد چهارگانه هیچ اولویتی نسبت به هم ندارند. 2️⃣ اگر در کلام، مفعول به نباشد یکی از موارد سه‌گانه می‌تواند نائب از فاعل گردد. این تقریب در حق فعلِ لازم واضح است ولی پیرامون فعل متعدّی باید گفت: که گاهی متکلّم هیچ نگاهی به مفعول به ندارد و اصلا لزومی نمی‌بیند که مفعول به را ذکر کند چون هیچ نیازی بدان ندارد با این‌که فعل متعدّی است. بنابراین متعدّی بودن فعل به معنای ذکر حتمی مفعول به نیست. 📂 و حتی ممکن است مفعول به در کلام فعل معلوم وجود داشته باشد ولی در فعل مجهول آن، نائب فاعل نشود و یکی از آن سه امر منقش به نقش نائب فاعلی گردد. 📁 🌷 و به بیان دیگر، ممکن است غرض و مراد متکلّم به حذف فاعل و انتساب فعل به مصدر، ظرف، و یا جار و مجرور تعلّق گرفته باشد و از این رو، نیابت این موارد بر نیابت مفعول به مقدّم خواهد بود. 📁 🌷 پس این جایگذینی‌ها طبق أغراض متکلّم است و این هم یک امر عقلایی است و هیچ مانعی از جانشین نشدن مفعول به ندارد. بله در نگاه متکلّم اگر مفعول به دارای اهمیت باشد، بعد از حذف فاعل، فعل به او نسبت داده می‌شود. 📁 🌷 بر این اساس، بعد از حذف فاعل، هر کدام از این چهارگزینه در جای فاعل قرار بگیرند باید تمامی احکام فاعل، در حق آن‌ها هم رعایت گردد. 📁 🌷 کلام آخر: برای برخی از نحوی‌ها، مفعول به از اهمیت زیادی برخوردار است و لذا مفعول به را بر غیرش مقدم می‌کنند و فقط همان را نائب فاعل قرار می‌دهند ولی همان‌طوری که گفته شد این‌ها یک سری امور دستوری تعبّدی نیستند بلکه منوط به ایضاح غرض و مراد متکلم است. لذا حتی با وجود مفعول به در کلام، می‌توان امور دیگر را نائب فاعل قرار داد مانند: سُرِقَ فی دیوان الشرطة سلاحَ جنودِها. #نائب_فاعل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83