هدایت شده از روزنه
پدیده فرار مغزها در حوزه [صفحه۱ از ۲] 💥اختصاصی @rozaneebefarda 🔻🔻🔻 🔹با پیروزی انقلاب اسلامی و به برکت مجاهدت‌های امام خمینی (قدس سره) و خون شهدا به ویژه شهدای روحانیت؛ فضایی تازه در اقبال به حوزه‌های علمیه به وجود آمده و درس و بحث‌ها رنگ و بوی تازه‌ای یافته است. از مشهد تا اصفهان و سایر نقاط کشور از فضای باز به وجود آمده در عصر جمهوری اسلامی استفاده کرده؛ رشد قابل توجهی به نسبت پیش از انقلاب نمودند امّا در میان تمامی حوزه‌های ذکر شده همواره مرکزیت با «حوزه علمیه قم» بوده و هست. مرکزیتی که با حضور علما و مراجع عظام در مواقع مختلف اثر خود را در پیش‌برد اهداف نظام اسلامی نشان داده است. 🔹چند وقتی بود که قم با غفلت برخی مسؤولین و بی‌خبری بخشی از بدنه انقلابی؛ جولان‌گاه جریانات غیرانقلابی و حتی ضدانقلاب شده بود امّا هشدارهای روشن‌گرانه رهبر معظم انقلاب در سال‌های گذشته موجی از را در قم به وجود آورد و این موج به فضل الهی اندک سکولارهای حوزوی را تا حوزه مقدسه نجف عقب رانده است. البته گفتنی است که غیرانقلابی‌ها یا به تعبیر بهتر سکولارهای حوزوی هنوز از قم کوچِ کامل نکرده‌اند امّا در حال انتقال بساط به آن دیار هستند. این اتفاق در سال ۸۸ به بعد شتاب بیشتری یافت و حتی زمزمه هایی از کوچ برخی روحانیون برجسته طرفدار نیز شنیده شد. 🔹وضعیت کنونی جریان سکولار وضعیت مناسبی نیست. چند دهه برنامه‌ریزی و تلاش بی‌وقفه آن‌ها برای تصاحب قم به عنوان مرکز و محور حوزه‌های علمیه بی‌اثر شده است و برای آن‌ها دو راه بیش‌تر وجود ندارد: یا باید از قدرت‌طلبی و تصاحب مرکز دست بکشند که چنین امری ممکن نیست؛ یا باید مرکز را از قم به جایی منتقل کنند که امکان مانور بیش‌تری دارند و کجا برای آن‌ها بهتر از نجف؟ 🔹امّا مسئله اساسی این‌جاست که محوریت یافتن یک حوزه، بدون حضور طلاب نخبه و پرکار امکان‌پذیر نیست و اقبال نخبگان حوزوی در حال حاضر به حوزه علمیه قم است و نه نجف! پس باید چه کرد؟ ایجاد جریانِ هجرت یا به تعبیر بهتر از قم به نجف. 🔹 تعابیر جناب حجت‌الاسلام شهرستانی در دیدار با آیت‌الله شبیری حفظه‌الله نشان داد که جریان‌های خاص به دنبال چنین ای هستند امّا تا کنون به دلایلی موفق نبوده‌اند: «حوزه نجف که در پی فشارهای دوره صدام دچار رکود شدید شده بود، در سال‌های اخیر با مدیریت چهار مرجع تقلید آن، با رونق روزافزون مواجه شده است. اما با وجود کمک‌های مالی مناسب مراجع آن، هنوز بسیاری از طلاب ایرانی به دلیل فقدان امنیت و ثبات نسبی در عراق، در به این حوزه تردید دارند.» 🔸البته جهت یادداشت و روی سخن با مراجع معظم تقلید نجف و کمک‌های مالی مناسب یا نامناسب نیست، بلکه مقصود محلّ برداشت مهاجرت گسترده‌ای است که مطلوب جناب شهرستانی بوده و هنوز محقق نشده است. 🔹پرونده فرار مغزهای حوزوی از قم به نجف، مؤیدی از مشاهدات میدانی نیز دارد. شاید شما هم طلاب مستعدی را بشناسید که با توصیه یک استادِ سنّتی و غیرسیاسی راهی نجف شده باشد کما این‌که تا کنون مواردی اینچنین از مدارس شاخص گزارش شده است. البته باید گفت گستره پرونده «فرار مغزهای حوزوی» محدود به قم نمی‌شود و با تحرکات برخی مراکز، این فرار چند شاخه یافته است: 1. شاخه سنتی به مقصد نجف 2. شاخه مدرن، به مقصد اروپا 3. شاخه سیاسی داخلی، به مقصد تهران 🔸در خصوص شاخه اول توضیحات داده شد امّا شاخه دوم نیز کم‌کم در حال فعال شدن است و برخی مراکز و تشکل های به ظاهر خصوصی بیرون حوزوی که به طور آشکار با مراکز مشکوکی هم‌چون DAAD آلمان ارتباط دارند و در حال شناسایی و تشویق نخبگان علوم انسانی (دانشگاهی و حوزوی) به خروج از کشور و هجرت به آلمان و انگلیس است. ماجرای فعالیت شبکه پیچیده ای که امثال متولی آن هستند، سال هاست که در دامن زدن به چرخش نخبگانی به نفع غرب و خصوصا آمریکا، فعالیت گسترده دارد؛ و تمرکز این شبکه بر حوزه مقدسه قم، همراه با اغفال یا توجیه برخی دلسوزان داخل حوزه، به دنبال یارگیری و تکرار تجربه دانشگاهی اش در متن حوزه است و نتیجه نیز از قبل مشخص است: اجرای برنامه فرار مغزهای حوزوی و نخبه به خارج کشور. دم دستی ترین مصداق از فرار مغزهای حوزوی اما، یارگیری احزاب و جریان های سیاسی داخلی از نخبگان حوزوی است. حضور افرادی مانند سیدجواد طباطبایی و سارا شریعتی و ده ها چهره سیاسی دیگر، که نوعا از خاستگاه اصلاح طلبی بر قم متمرکز شده اند، بیش از یک دهه است که در شناسایی و تربیت برخی حلقه های نخبگانی حوزوی فعال شده و در فضای بی اطلاعی و غفلت متولیان حوزه، با آرامش کامل به جذب و تربیت طلبه مشغول اند. طلابی که در بهترین حالت، از منظر شریعتی و سروش به منابع دینی وارد شده اند و بس عمیق تر از آن دو به قلم فرسایی مشغول شده اند. @rozaneebefarda ادامه👇