بحران مسکن.
نمودار فوق نشان می‌دهد طی سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۴۰۰ قیمت زمین در تهران ۱۱۱۰ برابر شده و با ثبت این رکورد با اختلاف خیلی زیاد در جایگاه اول کشور قرار دارد. در رتبه‌های بعد نیز کلان‌شهرهایی نظیر قم و اصفهان و شیراز و... قرار دارند.
اما در همین مدت، دلار در بازار آزاد ۱۷۹ برابر و سکه نیز ۸۰۸ برابر شده است. یعنی رشد قیمت زمین در تهران، تقریبا ۶ برابر رشد قیمت دلار و ۱/۵ برابر رشد قیمت سکه بوده است!
نتیجه چه شده است؟ تورم زمین و مسکن، به تدریج از تهران به سایر شهرهای کشور نیز منتقل شده و نتیجه، پایین‌تر آمدن نرخ دسترسی‌پذیری مردم به مسکن در کل کشور بوده است.
در انگلستان طی همین بازه زمانی، قیمت زمین فقط حدود ۵ برابر شده است. از سوی دیگر، تهران اکنون حدود ۳۰۰ هزار خانه خالی دارد و لندن (پایتخت انگلستان) با جمعیت مساوی با تهران، کمتر از ۳۰ هزار خانه خالی دارد (یعنی کمتر از یک دهم تهران).
خب چه اتفاقی افتاده است؟ آیا انگلستان معجزه کرده است؟ خیر. آن‌ها در کنار کنترل تورم، بازار مسکن و مستغلات خود را با انواع سیاست‌های مالیاتی تنظیم‌گری کرده‌اند و با وضع مالیات‌های سنگین و بازدارنده بر زمین و خانه‌های خالی، اجازه نداده‌اند که زمین به ابزاری برای سفته بازی و سوداگری تبدیل شود. اما در تهران به دلیل تبدیل شدن زمین و مسکن به کالای سرمایه‌ای، این‌ها به ابزاری برای سوداگری (حتی بیش از سکه و دلار) تبدیل شده است.
راه‌حل اجمالی چیست؟ آمایش سرزمین و توزیع عادلانه امکانات در کشور در راستای تمرکززدایی از کلان‌شهرها به همراه تنظیم‌گری بازار مسکن و مستغلات با ابزارهای مالیاتی.
@iisociology