رتوریک مذهبی راه‌حل مشارکت نیست! ما اغلب مشارکت را سیاسی و یا حداکثر رسانه‌ای می‌فهمیم. تصور می‌کنیم رتوریک مذهبی، خطبه‌های نمازجمعه و برنامه‌های تلویزیونی محل ترویج مشارکت است و خط تبلیغاتی رسانه‌های ماهواره‌ای بر ضد آن است. تصور می‌‌کنیم روایتی که رسانه ملی و انبوهی از رسانه‌های حاکمیتی می‌سازند مروج مشارکت خواهد بود و روایت مخالفان انقلاب اسلامی مروج عدم مشارکت است. نمی‌توان انکار کرد که تقلیل واقعیت به روایت، اگر چه از منظر اقتصاد سیاسی منفعت قابل توجهی دارد اما نمی‌تواند حقیقت را بر سیاست‌گذاران آشکار کند. مشارکت سیاسی شهروندان و حتی فراتر از آن اعتماد سیاسی آنان، بسیار متأثر از واقعیت و نابرابری است اما در اثر رکود فکر اجتماعی در اثر زمینه‌های سنتی و تفوق تفکر امنیتی، تلاش می‌شود تأثیر واقعیت بر مشارکت انکار شده و مسئله به اقلیت تقلیل داده شود. مجتبی نامخواه در نامه جمهور چهارم@iisociology