گزارش #شورای_حقوق_بشر از ایران
1. در سال 2006 میلادی به‌دلیل نقصان‌های عملکردی «کمیسیون حقوق بشر ملل متحد»، مجمع عمومی تصمیم گرفت تا شورای حقوق بشر را جایگزین آن کند تا با تضمین بیشتر بی‌طرفی، تمامی دولت‌های جهان را تحت رصد حقوق بشری قرار دهد.
2. شورا در حال حاضر از سه سازوکار برای نظارت حقوق بشری بهره می‌برد:
الف) ارائه گزارش موضوعی (Thematic) که در آن، وضعیت یک موضوع خاص را در همه جهان بررسی می‌کند. موضوعاتی همانند حق بر آموزش، کار کودکان و ...؛
ب) ارائه گزارش وضعیت ویژه (Situation) که در آن با تعیین یک گزارشگر ویژه، گزارش ویژه از وضعیت حقوق بشر دریک کشور یا مورد خاص را ارایه می‌دهد (درخصوص ایران چند بار، گزارشگر ویژه انتخاب شده است)؛
پ) بررسی دوره‌ای جهانی (Universal Periodical Review) یا همان «یو.پی.آر» که براساس آن در دوره‌های پنج‌ساله، وضعیت حقوق بشر در تمامی کشورهای جهان بررسی می‌گردد. امتیاز این بررسی‌ها آنست که انحصار اظهارنظر در مورد حقوق بشر را از دست دولت‌های قدرتمند خارج کرده و حتی خود این دولتها را در معرض بررسی قرار می‌دهد.
3. دوره سوم «یو.پی.آر» درخصوص ایران در ماه‌های اخیر شروع شد و گزارش غیرنهایی آن نیز منتشر گردید. این گزارشها ضمن استفاده از دو سازوکار نخستین، مبتنی بر شکایت شاکیان فردی، گزارشات سازمانهای غیردولتی و همچنین اخبار منتشرشده در رسانه‌های داخلی و خارجی هر کشور تنظیم می‌گردد.
4. در دوره‌های قبلی «یو.پی.آر»، تعداد زیادی از سازمانهای غیردولتی فعال در خارج از کشور (اعم از ایرانی و خارجی) علیه جمهوری اسلامی ایران گزارشهایی داده بودند و همین موضوع، فضاسازی شدیدی را علیه ایران در شورای حقوق بشر به‌همراه آورد. این موضوع سبب شد تا دست‌اندرکاران امر، سازمانهای مردم‌نهاد حامی جمهوری اسلامی ایران را در این اقدامات فعال کنند و با خروج از انفعال، ضمن حمایت از اقدامات حقوق بشری صورت‌گرفته در ایران، علیه نقض حقوق بشر در دیگر کشورها (نظیر آزار اقلیت‌های مسلمان و #اسلام_هراسی) ابتکارعمل را دست بگیرند.
5. هرچند عملکرد شورا نسبت نهاد سلفش بهبود یافته اما تاثیرپذیری گزارش‌های آن از فشار دولتها غربی، بهره‌گیری از ملاکهای حقوق بشری غربی، سازمانهای غیردولتی همانند منافقین و عفو بین‌الملل و رسانه‌های خارجی منجر به درج اطلاعات غیرموثق یا غیرقابل‌قبول در آن‌ها می‌شود. همین عامل منجر شده تا دولت ایران همواره ددر قبال این گزارشها اعتراض داشته باشد.
6. گزارش اخیر شورا به‌موضوعاتی همانند حق حیات (لغو مجازات اعدام و اعدام افراد زیر 18 سال)، بازداشت افراد دوتابعیتی (افراد متهم به جاسوسی و فعالان زیست‌محیطی)، حق آزادی بیان و تجمعات، حق بر حریم خصوصی (آزادی در اینترنت و فیلترینگ)، اقلیت‌های قومی و مذهبی، حق بر بهداشت و توصیه به همکاری با شورا می‌پردازد.
7. بخش ویژه‌ای از گزارش با عنوان «زنان و دختران» به موضوعات مرتبط با ایشان اختصاص یافته است. موضوعاتی نظیر تبعیض در قانون در مواردی مانند اشتغال زن بدون اذن شوهر و حق بر حضانت، خشونت خانگی، سن قانونی ازدواج، ازدواج کودکان، اسیدپاشی علیه زنان و مشارکت زنان در مشاغل سیاسی مهم‌ترین موضوعاتی است که در این گزارش بررسی شده است.
شورا برای اولین بار، متن گزارش فوق (گزارش سالانه کمیساریای عالی) را به زبان فارسی منتشر ساخته است که فایل متن کامل برای استفاده پژوهشگران در ادامه پیوست شده است.
https://eitaa.com/Intllaw