استفاده از اصطلاح «جمهوری اسلامی» در نامه علمای فارس، در عصر مشروطه سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/5 🔻از جمله مهم‌ترین اسناد تاریخی در زمینه اهتمام به تأسیس «»، نامه «علما، اعیان و رعایای » است. 🔹این نامه پر اهمیت، به تاریخ ربیع الثانی1324ق/برابر 1285ش نگاشته شده و موضوع آن انتقاد شدید از رفتار توهین‌آمیز دولتیان نسبت به علما، بزرگان و مردم فارس است. در این متن، به صراحت از تعبیر «جمهوری اسلامی» یاد شده است و از نظر پیشینه‌شناسی تاریخی، ارزش فوق‌العاده دارد. این متن در همان دوران، در روزنامه و همچنین در -نوشته منتشر شده است. در بخشی از این نامه چنین آمده است: 🔸«تا کنون عقیده ما این بود که دولت عبارت است از هیئت رجال دانشمند سیاسی دان، نه منحصر به یکی از فرنگی‌مآبان تازه و از طبیعی‌مذاقان (مادی‌گرایان) پوسیده و روزنامه‌خوان پاریس به زبان خوشیده (متظاهر به فرانسه‌دانی) که لفظ دولت مطلقه مستبده آموخته و حال آن که ایران است، چه از عهد سلف تا حالِ خلف؛ علمای ملت هر شهری به حکومت شورش کردند دولت با حاکم را عزل فرمود؛ بلکه رعایای هر دهکده به کدخدای خود شوریدند، مالک قهراً به عزل کدخدا حکم داد بلکه کلانتر و خان هیچ طائفه و ایلی نتوانستند عزل کنند و خارجی به جای او نصب، بلکه مجبوراً از همان طائفه و ایل، خان و کلانتر را انتخاب نمودند و به این معنیِ باریک؛ جمهوریِ ما رشک فرانسه و آمریکاست.»(نخستین پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ص 37و38) 🇮🇷 @IRANeMOASER