١٧ شهریور و تشديد سردرگمی امريكا در برابر انقلاب ملت ایران
🔻فاجعه خونین ١٧شهریور چه تأثیرات بین‌المللی داشت؟
🔹تا وقوع حادثه ١٧شهریور هنوز هيچ يک از سران كاخ سفيد در رياست‌جمهوری، وزارت خارجه و #سازمان_سيا، بحران ايران را جدی و نگران‌كننده نمی‌دانستند.
🔸آنان با اظهارنظرهای سطحی وخوش‌بينانه خود درباره توانايی شاه در كنترل اوضاع كشور و خاورميانه به حمايت خود ادامه می‌دادند. اما ١٧شهریور نخستين زنگ خطر را برای #زمامداران امريكا به صدا درآورد.
🔹از همين زمان گروهی از سران امريكا به بررسی دقيق‌تر و بازنگری كارشناسانه در حوزه مسائل ايران ترغيب شدند.
🔸 در رأس آنان معاون وزير خارجه، #وارن_كريستوفر، قرار داشت؛ مردی كه هنگام حضور #سايروس_ونس در #كمپ_ديويد در رأس اين وزارتخانه قرار داشت، «گروه كار ايران» را تشكيل داد.
🔹 تشكيل اين گروه كاری، نشانه اين بود كه وضعيت به مرحله بحران رسيده است. در پی آن عده‌ای از كارشناسان سياسی، نظامی، اقتصادی و خبری امريكا به منظور بررسی همه‌جانبه وضعيت ايران وارد كشور شدند.
🔸اظهارنظرها و رهيافت‌های متفاوت اين گروه در پی نا آرامی‌های فراگير در سطح كشور، مقدمه پيدايش دو طرز تفكر و دو خط مشی در ارتباط با ايران از سوی مقامات واشنگتن شد.
🔹 يكي از آنها هواداران مشی مسالمت‌آميز و راه حل سياسی بحران به رياست سايروس ونس، وزير خارجه و #ويليام_سوليوان سفير آن كشور در ايران و ديگری طرفداران خشونت و شدت عمل و سياست #مشت_آهنين به رهبری #برژينسكی- مشاور امنيت ملی كارتر- و با حمايت وزير دفاع و ديگران بود.
🔸پيامد اين نگرش‌ها و راهكارهای متفاوت آن، #سردرگمی هر چه بيشتر امريكا در امور ايران بود كه با توصيه‌های ضد و نقيض به شاه همراه می‌شد و هر چه بيشتر راه را برای انقلابيان هموار می‌ساخت.
🔹كارتر، رئيس‌جمهور امريكا كه در ايام ١٧شهریور مشغول ميانجی‌گری صلح عرب و اسراييل در «#كمپ_ديويد» بود، به توصيه سايروس ونس و برژينسكی طی يك تماس تلفنی پشتيبانی خود را از شاه و سياست‌های او اعلام كرد و به تبع آن در ١٩شهریور سران مصر و اسراييل نيز با شاه گفت‌وگو كردند.
🔸شاه در گفت‌وگو با كارتر، حادثه ١٧ را يك #طرح_شيطانی از سوی كسانی دانست كه از برنامه ايجاد فضای باز سياسی كشور بهره‌مند شده و از آزادی‌های اعطاشده سوء‌استفاده نموده‌‌اند. او خواستار ادامه حمايت‌هاي امريكا تا سرحد ممكن شد و هشدار داد در غير اين صورت دشمنانش او را غافلگير ساخته و بر وی پيشی خواهند گرفت.
🔹كارتر نيز در پاسخ به درخواست‌های شاه او را از جهات گوناگون مطمئن ساخت و پشتيبانی امريكا را از وی در اقداماتی كه برای برقراری نظم به عمل می‌آورد تأييد كرد.
🔸همچنين دو روز پس از ١٧شهریور، #اردشير_زاهدی سفير ايران با وارن كريستوفر، معاون وزارت خارجه امريكا ديدار كرد. كريستوفر ضمن تأكيد بر حمايت دولت امريكا از ايران، خواستار رعايت اعتدال در اجرای حكومت نظامی شد.
🔹 اما زاهدی ادعا كرد كمونيست‌های سازمان‌يافته تظاهرات را ترتيب می‌دهند و دولت امريكا همراه با نيروهای اپوزيسيون #توطئه براندازی شاه را تدارک ديده است.
🔸كريستوفر اين اتهام را زشت و ناروا خواند و گفت تضعيف #اعتماد_به_نفس شاه در اين زمان مهم‌ترين عامل بروز و گسترش شورش‌هاست.(منبع: بررسی فاجعه هفدهم شهريور و تأثير آن در روند سقوط رژيم پهلوی، فصلنامه پانزده خرداد، شماره ٣٢)
🇮🇷 @IRANeMOASER