44️⃣. نکته دیگر در ضرورت توجه به مناسک محرم، «اقتصاد محرم»، «اقتصاد نذر»، و «اقتصاد احسان» در کشور و بلکه در جوامع شیعی و حتی برخی از جوامع سنی مذهب است. امروزه کسانی که در مورد وضعیت اقتصادی کشور نگران‌اند و نسبت به اقشار آسیب‌پذیر دغدغه‌مند هستند، کارکردهای اقتصادی محرم، مثل تولید پارچه سیاه و خیاطی پیراهن و روسری و ...، ابزارهای صوتی، انواع لامپ‌ها، انواع سی‌دی و دی‌وی‌دی، انواع اجاق کپسول‌های آشپزی، انواع فرش و موکت برای حسینیه‌ها، انواع قربانی‌ها همچون گاو، گوسفند و شتر (فقط یک مورد از اقتصاد دستۀ هشتم محرم حسینیۀ زنجان را ببینید)، انواع حبوبات و چای و زعفران و روغن و سبزی و پیاز و غیره، و امروزه انواع ظروف پلاستیکی و غیره را باید درنظر بگیرند. اقتصاد محرم آنقدر جدی است که مدت‌هاست چینی‌ها این بازار را به درستی شناسایی کرده‌اند و در حال سرمایه‌گذاری در بازار محرم و صادرات کالاهای محرم به کشورهای اسلامی از جمله ایران هستند. بدین‌سان کسانی که دغدغه‌های بازار و اقتصاد جامعه را هم دارند نباید فراموش کنند که بخشی از اقتصاد مردمی متعلق به قاطبۀ جامعه مذهبی ایران در ایام محرم است و تعطیلی محرم، در عمل تعطیلیِ بخش مهمی از اقتصاد کشور در این دو ماه خواهد بود.
5️⃣. همان‌طور که پیش از این تأکید داشته‌ام باید مساجد محور نظافت و بهداشت در محله باشند و ائمه جماعات مساجد هم از فرهنگ سلامت در محله باید پشتیبانی کنند و به فقیران سلامت در محله سرکشی و رسیدگی کنند. در ایام محرم حسینیه‌ها و هیئات مذهبی هم می‌توانند در تأمین فرهنگ سلامت در محله نقش مکمل را داشته باشند و بخشی از کارکردهای محرم امسال‌شان را بر توسعه فرهنگ بهداشت و مراقبت از خود و بلکه مراقبت روحی و البته بهداشتی از دیگران (امر به معروف و نهی از منکرهای بهداشتی) و استمرار کمک‌های ایمانی و همدلی قرار دهند. در این باره همان‌طور که هیئات مذهبی هر ساله گونه های شورانگیزی از عزاداری و اشعار جدید فاخر و سبک‌های نوی نوحه خوانی را طراحی و اجرا می‌کنند، امسال می‌توانند در سطوحی بالاتر در مورد کارکردهای جدید اجتماعیِ هیئات و حسینیه‌ها و اقدامات مربوط به نظام سلامت و صحت نیز مبتکرانه عمل کنند و با الهام از فرهنگ اربعین به مصافی متفاوت با ویروس کرونا و ویروس‌های پیرامونی آن بروند. دراین صورت محرم نه تهدیدی برای سلامتی مردم، بلکه فرصت و ظرفیتی خواهد بود برای شتاب سلامت در جامعه و رهایی از وضعیت کرونایی. انشاءالله