⏹دکتر حبیب الله بابایی: در پاسخ به ملاحظات اساتید محترم در گروه تمدن اسلامی در مورد مناسک محرم و کاستی‌های نهاد دین 👇👇 ↙️در مورد نوشته حقیر که دوستان مطالب رو قید فرمودند، چند نکته رو خلاصه عرض می کنم پرسش‌های حقیر در این نوشته واضح است و نباید سطح آن نگاه را تقلیل داد به رنج و درد بیماری کرونا و یا تلخی های بوجود آمده برای تک تک ما که البته به جای خود جای تاسف است و با آن باید همدردی و همدلی کرد. 1️⃣ پرسش‌های بنده در باب اهمیت "سلامت اجتماعی در مقایسه با سلامت پزشکی"، (و "امنیت فیزیکی در مقایسه با امنیت هویتی")، "سلامت جسمی در مقایسه با سلامت روحی"، "کارکردهای اخلاقی محرم و فرآیند اخلاقی شدن و امکان تعلیق آن"، "اقتصاد محرم"، و بالاخره تاکید بر ظرفیت‌سازی از محرم برای شتاب دادن به حل کرونا (نه صرفا برگزاری محرمِ مصون از کرونا) بود. عزیزان و اساتید اساسا وارد این مسئله‌ها نشده‌اند و در مذمت یا اسیب‌شناسی نهاد دین برآمده‌اند که بجای خود درست است. 2️⃣ نکته دوم اینکه عزیزان و اساتید تمدنی قرار است کی و چگونه نظریات تمدنی را در مورد مسائل جاری امت اسلام پیاده کنند و مثلا در مورد کرونا با توجه به واقعیات و نیازهای جهان اسلام تحلیلی ارائه بدهند؟ آیا دوستان در این ۶ ماه گذشته وضعیت سلامت فیزیکی و سلامت اجتماعی دنیای اسلام را رصد علمی کرده‌اند و تحلیل کلانی از آن صورت داده‌اند تا اینکه در مورد ضرورت و عدم ضرورت تعطیلی موقت بخشی از فرهنگ عمومی داوری کنند؟ جسارتا ورود ما تمدنی‌ها در مسئله کرونا باید با ورود یک پزشک متفاوت باشد. 3️⃣ مسئله محرم امروز در وضعیت کرونایی بیش از آنی که مسئله کلامی یا تاریخی باشد یک مسئله اجتماعی است و باید در این راستا تحلیل‌های جامعه‌شناسانه را بیشتر در نظر گرفت. تحلیل جناب دکتر ارمکی رو در کتاب کرونا در باب پیامد تعطیلی مناسک محرم در هویت دینی و دینداری ملاحظه بفرمائید. همین‌طور گزارش‌هایی که اندیشکده مطالعات پسا کرونایی اساتید در مورد پیامدهای تعطیلی محرم و "بالا رفتن سطح ناکامی عمومی" را می‌توان در نظر گرفت. اینها هم بخشی از علم هستند و باید در باره اش فکر کرد. 4️⃣ و نکته آخر اینکه عزیزان اگر گزارشی علمی دارند ما رو هم مطلع سازند که اولا آورده‌های تعطیلی ماه رمضان در حوزه سلامت فیزیکی و سلامت اجتماعی چه بود، ما چه بدست آوردیم و چه از دست دادیم؟ و ثانیا آیا امکان تعطیلی فرهنگ همچون تعطیلی اقتصاد در جامعه امروز ایران وجود دارد یا نه؟ اگر نه پس به جای تفکر در باب تعطیلی باید به فکر طراحی "محرم محدود و مشروط" بود، کاری که آیت الله سیستانی به جهت فقهی به آن ورود کرده‌اند.