📌تمدنی ترین پیام حسین علیه السلام به مسلمین در روز ترویه ۸ ذی الحجه، ، روزی که ابی عبدالله حج را نیمه کاره رها و به سوی عراق رهسپار شد. این حرکت، یعنی ترک یکی از مهمترین واجبات الهی و توجه به مسئله ای دیگر، پیامی مهم برای مسلمین دارد. شاید بتوان این روز را یک مبدأ تاریخی برای جهان اسلام قلمداد کرد. حرکتی مهم که حکایت از باطن عمیق و به دین دارد. دست کشیدن از و توجه به امری مهم تر که ارزشش به بلندای تاریخ بشریت است. این در حالی است که همگان صدای لبیک اللهم لبیک شان فضای حرم را پر کرده و کسی جرأت اعتراض به لبیک گویان حرم را ندارد و این شاید یکی از عجیب ترین تراژدی های تاریخ باشد چرا که مردم از روح کعبه و باطن دین یعنی امام، دل کنده و به ظاهر و پوسته ی آن یعنی پاره خشت‌هایی دل خوش کرده اند. و نمی دانند که پوسته، برای لذت بردن از مغز و باطن است اگرنه خود پوچ و بی ارزش می شود. و نمی دانند که متمسک به ظواهر دین بدون توجه به باطن همچون حمار طاحونه ای است که هزار دور، دور سنگ آسیاب میچرخد اما نهایتا در همان نقطه ی اول متوقف می شود. و چه متعصبانه و جاهلانه حماروار، به دور کعبه چرخیدند و غریبانه امام زمان خود را رها کردند. از بایسته های ، توجه به اهم و مهم ها است. اگر جای این دو با هم عوض شود، فلسفه ی وجودی شریعت بلکه هستی زیر سوال خواهد رفت. فلسفه ای که در آن کمال انسان محور اصلی خلقت معرفی میشود در این نحو تزاحمات نمود پیدا می‌کند؛ و اگر این انسان نداند مهم کدام است و اهم کدام، اینگونه امام خود را که واسطه ی میان خالق و مخلوق و عصاره ی هستی و تنها راه رسیدن به کمال حقیقی و تام است رها کرده و به سنگهای خانه دل می‌بندد و امید دارد که از بوسیدن این سنگ ها به بهشت راه پیدا کند؛ کلّا و حاشا. درس امام به ما در روز ترویه، توجه به باطن دین ولو با رها کردن ظاهر آن می باشد. درس امام، توجه به ظاهر اهم (مبارزه با ظلم و حفظ جان خود و شیعیانش و حفظ حرمت حرم) و ترک ظاهر مهم (مناسک حج) است. آیا نگاه‌های غیر تمدنی می تواند یک مسلمان را در طول سالیان، متوجه اعمال شب و روز عرفه کند اما او را نسبت به ماهیت و چرایی ترک حج توسط امام زمانش در روز ترویه و تفکر عمیق در آن کم توجه کند؟ قطعا یک انسان بصیر، نفی اهمیت ظواهر نمی کند. او میداند که از ورای همین صلاه و زکات و حج و ... است که راه کمال هموار می شود اما بصیرت به او حکم میکند که: ✅ اولا اعمال عبادی وسیله ای است برای رسیدن به باطن و حقیقت هستی، ✅ ثانیا قوام همه اینها به ولایت و تبعیت از امام است و بدون آن، هر عملی یک پوسته ی بی مغز خواهد بود. وَ ما نُودیَ بِشیءٍ مثل ما نُودیَ بالولایة. •┈┈••••✾•••┈┈• موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام @isinir