🔰توضیحاتی درباره شاخص توسعه انسانی
♦️توسعه انسانی مفهومی والاتر از رشد اقتصادی دارد. کشورهایی که از درآمد سرانه بالا برخوردار هستند، لزوماً در رده کشورهای توسعهیافته تلقی نمیشوند. این امر دلالت بر آن دارد که مفهوم توسعه دربرگیرنده اجزای دیگری، مانند کاهش فقر و توزیع عادلانه درآمدهاست که در نگاهی کلی به دنبال دستیابی به اموراتی است که مد نظر توسعه انسانی باشد.
به بیان دیگر، میتوان توسعه انسانی را مهمترین بعد توسعه دانست و شاخص توسعه انسانی را این گونه تعریف کرد: «استفاده از یک ابزار آماری برای اندازهگیری دستاوردهای کلی یک کشور در ابعاد اجتماعی و اقتصادی». طبق این شاخص ابعاد اجتماعی و اقتصادی یک کشور بر اساس سلامت، سطح تحصیلات و سطح زندگی افراد ارزیابی میشود. در حقیقت، توسعهیافتگی را بر مبنای این اصل تعیین میکنند.
شاخص توسعۀ انسانی پیش از انقلاب، پایینتر از اردن و ازبکستان، همسطح با غنا و کنیا بود.
بر اساس گزارشهای دفتر توسعۀ سازمان ملل، ایران در سال ۱۳۵۶ که آخرین سال حکومت پهلوی است، از نظر توسعۀ انسانی، جزء کشورهای دارای توسعه متوسط بوده و معدل نهایی آن برابر با معدل کنونی کشورهای غنا و کنیا بوده است؛ یعنی هرکس میخواهد موقعیت ایران در آخرین سال حکومت پهلوی را مشاهده کند باید امروز به کشورهای غنا و کنیا سفر کند. در آن سال ایران در جایگاهی پایینتر از ازبکستان و اردن قرار داشته است.
این در حالی است که حکومت پهلوی روزانه شش میلیون بشکه نفت تولید و صادر میکرد و قیمت نفت از سال ۱۳۵۲ به چهار برابر افزایش یافته بود و جمعیت کشور نیز نصف جمعیت امروز بود. در سال ۱۳۵۶ که آخرین سال حکومت پهلوی بود، از نظر شاخص توسعۀ انسانی در بین کشورهای جهان در ردۀ ۱۱۰ جدول قرار داشت؛ ولی در گزارش مربوط به سال ۲۰۱۸م (۱۳۹۶) به رتبه ۶۰ صعود کرده، یعنی طی حدود چهل و سه سال پس از انقلاب، موفق شده از ۵۰ کشور جهان سبقت بگیرد و به سمت صدر جدول پیش برود.
در گزارش کشورهای جهان از نظر میزان توسعۀ انسانی به چهار گروه تقسیمبندی شدهاند که عبارتند از: کشورهای دارای توسعۀ انسانی بسیار بالا، کشورهای دارای توسعۀ انسانی بالا، کشورهای دارای توسعۀ انسانی متوسط و کشورهای دارای توسعۀ انسانی پایین.
در جدیدترین گزارش این سازمان که چندی قبل منتشر شده است، ایران در گروه کشورهای «High human development»؛ یعنی توسعۀ انسانی بالا دستهبندی شده است. این یعنی جمهوری اسلامی ایران در شاخصهای گوناگون با وجود همه فشارهای قدرتهای بزرگ، بالاتر از کشورهایی، چون ترکیه، چین، مکزیک و برزیل، که محدودیتهای ایران را نداشتهاند، قرار گرفته است.
#دستاورد_های_انقلاب
🖋دانشگاه تبیین
🆔
@jahad_u